Evlilik öncesi danışmanlık, evlilik yolunda olan çiftlerin evliliklerine hazırlık sürecinde aldıkları bir danışmanlık hizmetidir. Bu hizmet, çiftlerin evlilik öncesi ilişkilerini sağlamlaştırmak, anlayışlarını derinleştirmek, iletişim becerilerini geliştirmek ve evlilikte karşılaşabilecekleri olası sorunlara hazırlıklı olmalarını sağlamak amacıyla oluşturulmuş bir danışmanlık sürecidir.
Evlilik öncesi danışmanlık hizmetini aile danışmanları, terapistler veya ruh sağlığı uzmanları tarafından sağlanmaktadır. Bu kapsamda danışmanlar, çiftlerle bire bir veya çift olarak çalışarak, ilişkilerini kapsamlı bir şekilde değerlendirir ve iletişim sorunları, çiftlerin değerleri, inançları, beklentileri, hedefleri gibi birçok konuda yapılan konuşmalar kapsamında danışmanlık hizmetini yerine getirirler.
Başlıklar
- Evlilik Öncesi Danışmanlık Ne İşe Yarar?
- Evlilik Öncesi Danışmanlık Konuları Nelerdir?
- Evlilik Öncesi Danışmanlık Almanın Faydaları
- Tek Başıma Evlilik Öncesi Danışmanlık Alabilir Miyim?
- Evlilik Öncesi Danışmanlık Soruları
- Evlenmeden Önce Neler Yapılmalıdır?
- Evlenmeden Önce Doktora Gitmek Gerekir Mi? Hangi Doktora Gidilmeli?
Evlilik Öncesi Danışmanlık Ne İşe Yarar?
Evlilik öncesi danışmanlık, evlilik yolunda olan çiftlerin birbirlerini daha iyi tanımalarını ve ilişkilerinde var olan sorunları belirlemelerine yardımcı olur. Danışmanlık kapsamında yürütülen rehberlik ile çiftlerin ilişkilerinde sağlıklı ve mutlu bir şekilde ilerlemelerine imkân sunulur.
Bu kapsamda çiftlerin dile getirdiği problemler ışığında temel konular belirlenir ve bu alanda özel teknik ve stratejilerin kullanıldığı evlilik öncesi psikolojik danışmanlık hizmeti yürütülür.
Evlilik Öncesi Danışmanlık Konuları Nelerdir?
Evlilik öncesi danışmanlık kapsamında ele alınan konular çok geniş ve kapsamlı olabilir bu bağlamda çiftlerde en sık rastlanan danışmanlık konuları şu şekilde sınıflandırmak mümkündür:
- İletişim sorunları ve iletişim becerilerinin geliştirilmesi: Sağlıklı iletişim, bir ilişkide başarının temelini oluşturan önemli unsurlardan biridir. Danışmanlar, çiftlere etkili iletişim stratejilerini öğrenmeleri noktasında bilgilendirirken iletişimlerindeki zorlukları ele alarak çiftler arasında daha iyi bir anlayışın oluşmasını sağlayabilir.
- Değerlerin ve inançların keşfedilmesini sağlama: Evlilik öncesi danışmanlık kapsamında, çiftlerin birbirlerinin değerlerini, inançlarını ve yaşam tarzlarını anlamalarına yardımcı olunur. Çiftlerin, ilişkilerinde ortak zemin bulmasını ve potansiyel uyumsuzlukları önceden belirlemeleri böylelikle çözümlerini keşfetmeleri sağlanır.
- Finansal konuların değerlendirilmesi: Evlilik müessesesinde finansal konular önemli bir yer kaplar. Danışmanlar, çiftlerin mali değerlerini, bütçe planlamasını, tasarruf ve yatırım hedeflerini ele alarak finansal uyumlarını artırmaları noktasında yardımcı olabilir.
- Rol ve sorumlulukların belirlenmesi: Evlilik öncesi danışmanlık, çiftlerin evlilik rolleri ve sorumlulukları hakkında konuşmalarını sağlar. Bu, evlilikteki beklentileri, ev işlerini, çocuk yetiştirme, sorumluluklarını ve diğer ailevi konuları ele almalarını gibi birçok alt bileşeni içerebilir. Çiftler evlilik sürecindeki rol ve sorumluluklarını konuşarak ortak bir zemin altında sağlıklı bir sürece taşımaları sağlanır.
- Çatışma çözme becerileri: Çiftler arasında farlılığın olağan sonucu olarak bazı çatışmalar kaçınılmazdır. Danışmanlar bu süreçte, çiftlere çatışma çözme becerilerini öğretir, anlaşmazlıkları nasıl yöneteceklerini ve sağlıklı bir şekilde nasıl çözebileceklerini gösterir.
- Aile geçmişi ve ilişkilerin değerlendirilmesi: Danışmanlar, çiftlerin aile geçmişlerini, aile ilişkilerini ve bu ilişkilerin evliliklerine nasıl etki edebileceğini ele alır. Bu, olası sorunları önceden fark etmelerine ve aileleriyle olan ilişkilerini sağlıklı bir şekilde yönetmelerine yardımcı olur.
- Cinselliğin ele alınması: Evlilikte cinsellik önemi oldukça büyüktür. Danışmanlar, çiftlerin cinsel beklentilerini, ihtiyaçlarını ve sorunlarını açıklığa kavuşturarak, sağlıklı bir cinsel ilişkiyi desteklemeye yönelik çalışmalar yapabilir.
- Kriz yönetimi ve stresle başa çıkma: Evlilik öncesi hazırlık sürecinde ve hatta evliliklerde zaman zaman krizler ve stresli durumlar ortaya çıkabilir. Evlilik öncesi danışmanlık, çiftlerin evliliklerine sağlam bir temel oluşturmalarına yardımcı olur. İlişkideki iletişimi güçlendirir, uyumu artırır, sorunları ele alır, gerçekçi beklentiler oluşturur, güveni ve bağlılığı artırır. Bu hizmet, çiftlerin daha sağlıklı ve mutlu bir evlilik yaşamalarına katkıda bulunur.
Elbette ki danışmanlık kapsamında ortaya çıkan konular çiftler özelinde değişkenlik gösterirken, genel anlamda sık rastlanan konular bu şekilde özetlenmiştir.
Evlilik Öncesi Danışmanlık Almanın Faydaları
Evlilik öncesi danışmanı ile toplantı yapmanın almanın birçok faydası bulunmaktadır. Belli başlı faydalarını şu şekilde sıralamak mümkündür:
- Evlilik öncesi danışmanlık, çiftlerin ilişkisini güçlendirir ve daha sağlıklı bir temel oluşturmalarına yardımcı olur. İletişim becerilerini geliştirme, uyum sağlama, çatışma çözme ve empati gibi konularda rehberlik sağlayarak, çiftlerin birbirlerini daha iyi anlamalarını ve ilişkilerini derinleştirmelerini sağlar.
- Çiftlerin evliliklerinde karşılaşabilecekleri olası sorunları önceden tespit etmelerine yardımcı olur. Finansal konular, aile ilişkileri, cinsellik, çocuk yetiştirme gibi potansiyel uyumsuzlukların farkına vararak, çiftlerin bu konular üzerinde çalışmalarını ve sorunları çözmelerini sağlar.
- Çiftlere iletişim becerilerini geliştirmeleri konusunda rehberlik eder. Doğru iletişim tekniklerini öğrenme, anlaşmazlıkları yapıcı bir şekilde çözme ve duyguları açık bir şekilde ifade etme becerilerini kazanma konusunda destek sağlar.
- Evlilikte gerçekçi beklentiler oluşturmak önemlidir. Bu bağlamda, çiftlere gerçekçi beklentiler oluşturmalarında yardımcı olur. Evlilik sonsuza kadar sürecek romantik bir masal değildir zaman zaman zorluklarla karşılaşılması olasıdır. Danışmanlar, çiftlere gerçekçi bir perspektif sunar ve evlilikte karşılaşılabilecek sorunlarla başa çıkma stratejilerini öğretir.
- Çiftlere stresle başa çıkma becerilerini geliştirmelerinde yardımcı olur. Evlilik süreci ve hayatın getirdiği zorluklar stresli olabilir. Danışmanlar, çiftlere stres yönetimi stratejileri sunar ve sağlıklı bir şekilde stresle başa çıkmayı öğretir.
- Evlilik öncesi danışmanlığın diğer konularından biride çiftlerin aile ilişkileridir. Bu kapsamda, her iki tarafın aile geçmişi, değerleri ve ilişkileri, evlilik üzerinde büyük etkiye sahip olabilir. Danışmanlık hizmeti, çiftlere bu konuları anlamaları ve yönetmeleri için destek sağlar. Aile dinamiklerini, olası çatışma noktalarını ve ailelerle olan ilişkileri ele alarak, çiftlerin sağlıklı bir şekilde ailelerle etkileşimde bulunmalarını ve kendi aile birliklerini kurmalarını sağlar.
- Evlilikte istenilen önemli beklentilerden biri de uzun vadede başarılı bir birlikteliktir. Danışmanlık, çiftlerin evliliklerinde uzun vadeli başarıya katkıda bulunur. Çiftler, evliliklerine daha iyi hazırlanır, potansiyel sorunları ele alır ve sağlıklı ilişki becerilerini geliştirir. Bu da çiftlerin evliliklerinde daha mutlu, tatmin edici ve sürdürülebilir bir ilişki yaşamalarını sağlar.
- Danışmanlık, çiftlere destek ve rehberlik sunar. Danışmanlar, çiftlerin duygusal ihtiyaçlarını anlar, onları dinler ve sorunlarına çözüm bulmalarında yardımcı olur. Bu süreçte, çiftler kendilerini daha rahat hissederler ve gelecekteki evlilikleri için daha güvende olurlar.
Tek Başıma Evlilik Öncesi Danışmanlık Alabilir Miyim?
Evlilik öncesi danışmanlığa çiftlerden biri tek başına katılabilir. Elbette ki danışmanlık sürecinde, çiftlerin birlikte katılmaları ideal olan olsa da bazen taraflardan biri danışmanlık almak isterken bir taraf istemeyebilir. Ya da örneğin, nişanlı veya evlilik hazırlığı yapan bir birey, ilişkideki bazı konuları bireysel olarak ele almak, kişisel gelişimini desteklemek veya ilişki becerilerini geliştirmek amacıyla danışmanlık almak isteyebilir. Bu durumda da bireyler tek başına evlilik öncesi danışmanlık hizmetinden faydalanabilir.
Tek tarafın danışmanlıklar da danışman, çiftin perspektifini anlamaya çalışacak ve ilişkiyi daha iyi analiz edebilmek için bilgi ve becerileri çok yönlü olarak sunması gerekecektir. Bu noktada danışanın aktarımları büyük önem taşımaktadır. Ancak unutulmamalıdır ki danışmanlık sürecinde, diğer tarafın katılımı olmadan ilişki sorunlarını tam anlamıyla çözmek veya çift dinamiklerini ele almak zorlaşabilir. Bu nedenle, mümkün olduğunda çiftin birlikte katılması önerilmekle tek taraflı katılım da bazı faydaları olabilir.
Evlilik Öncesi Danışmanlık Soruları
Evlilik öncesi danışmanlık sürecinde danışmanın danışmanlara yönlendireceği spesifik belirlenmiş bir soru kalıbı bulunmamaktadır. Sorular, danışman ve danışanlar arasında gelişen sohbet ışığında, olası problemler kaynağında değişkenlik ve çeşitlilik gösterebilmektedir. Ancak, bazı rutin konu başlıkları altında yönlendirilebilecek örnek soruları şu şekilde sıralamak mümkündür:
- Neden evlenmek istiyorsunuz?
- Evlilikten beklentiniz nedir?
- İlişkide kendinizi nasıl tanımlarsınız?
- Kendinizi nasıl tarif edersiniz?
- İlişki içinde kendinizi/birbirinizi nasıl tarif edersiniz?
- Sizce bir inanç evlilik için ne kadar önem taşıyor?
- Para sizin için ne ifade ediyor? Evlilik içinde para ne kadar önemli?
- Birlikte bir mülk alma noktasında fikriniz nedir?
- Ayrı mı, ortak mı yoksa her ikisinin de olduğu bir finansal hesabınız mı olmalı?
- Çocuk sahibi olmayı düşünüyor musunuz?
- Çocuk sahibi olmadan önce ne kadar evli kalmak istersiniz?
- Bir ebeveynlik anlayışınız var mı?
- Ev işlerini yerine getirirken yardımcı olur musunuz?
- Birbirinizin sağlık geçmişini bilmek hakkındaki görüşleriniz nelerdir?
- Evlilikte eşitlik ne derece önemli?
vb. gibi sıralanabilecek birçok soru çeşitliliği mevcuttur.
Evlenmeden Önce Neler Yapılmalıdır?
Her çiftin ihtiyaçları farklıdır. Evlilik öncesi yapılması tavsiye edilen öncelikler kişinin partneri ile olan ihtiyaçlarına göre çeşitlilik gösterebilir. Ancak temel anlamda evlilik öncesi danışmanlık almak çiftlerin evliliklerine hazırlık yapmaları noktalarında oldukça faydalı olacaktır.
Ayrıca, çiftlerin kendi arasında gelecek planlarını konuşması, ata aile ilişkilerini ve dinamiklerini karşılıklı olarak paylaşmaları, finansal konularını ve beklentilerini açık bir dille ifade etmeleri, iletişimlerini güçlendirmeleri gibi birçok dinamiği paylaşmak ve netleştirmek evlilik öncesi yapılması gereken önemli adımlardır.
Evlenmeden Önce Doktora Gitmek Gerekir Mi? Hangi Doktora Gidilmeli?
Evlilik öncesi veya sonrası gözetilmeksizin sağlıklı bir yaşamın olağan bir sonucu olarak her birey ihtiyacı ve/veya gerekliliği halinde ilgili sağlık sorununa ilişkin alanında uzman hekime müracaat etmesi elzem bir husustur.
Özellikle evlilik öncesi olası zührevi ve psikiyatrik hastalıkların erken tespiti, anamnez ve kalıtsal hastalıkların öğrenilmesi ile çiftler yaşamlarında karşılaşabilecekleri sorunlar hakkında bilgi sahibi olurken evlilik sonrası çiftlerde veya soyağaçlarındaki ağır hastalıklara sebep olabilecek durumların önüne geçilmiş olur.
Bu kapsamda, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, Kadın ve Üreme Sağlığı Daire Başkanlığı tarafınca belirlenen evlilik öncesi danışmanlık hizmetleri kapsamında tanı ve tedavi dışında danışmanlık, eğitim ve evlilik öncesi testler ile çiftler bulaşıcı hastalıklar, genetik geçişli hastalıklar ve bunların doğuracağı risk, sonuç ve koruma yolları konusunda bilinçlendirilir.
Türk Medeni Kanunu, Umumi Hıfzısıhha Kanunu ve Evlendirme Yönetmeliği gibi başlıca yasal düzenlemeler kapsamında evlendirme memurluklarına başvuran tüm çiftler “Evlilik Öncesi Sağlık Raporu” almak üzere Toplum Sağlığı Merkezlerine yönlendirilirler. Bu işlem kamu ve/veya özel sağlık kurumlarında da yapılabilir ancak Toplum Sağlığı Merkezi tarafından onaylanmayan raporlar geçerli olmaz. Bazı zorunlu haller dışında (farklı şehir veya ülkede yaşamak gibi.) çiftler başvuru ve işlemlerini birlikte yerine getirmelidir.
Evlilik Öncesi Taramada:
- Çiftlerin anamnezleri alınır.
- Fiziki muayene yapılır ve laboratuvar testleri için kan alınır.
- Bulaşıcı hastalıkların taranması, Talasemi riskinin tespiti ve Kan uyuşmazlığının araştırılması gerçekleştirilir.
- Ruh sağlığı değerlendirmesi yapılır.
İstenen testler başvurunun yapıldığı ildeki İl Hıfzıssıhha Kurulu Kararları ve Belediyelerin uygulamalarına göre farklı olabilir. Sadece Ankara, İstanbul veya İzmir gibi büyükşehirlerde değil, bütün şehirlerde bulabilirsiniz.
Yapılan muayene ve testler sonucunda çiftlerin evlenmesine engel bir durum olup olmadığı tespit edilerek bireysel sağlığı yanında toplumsal sağlık da korunmuş olur.
Evlilikle İlgili Sağlık Riskleri şu şekilde sıralanabilir:
- Enfeksiyon Hastalıkları (Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar, Tüberküloz ve Lepra)
- Genetik Geçişli Hastalıklar (Metabolik Hastalıklar, Hemoglobinopatiler, Kromozom anomalileri ve Diğer Kalıtsal Hastalıklar)
- Kan Uyuşmazlığı (Rh uyuşmazlığı ve ABO uyuşmazlığı)
- Psikiyatrik Hastalıklar
Dikkat Edilmesi Gereken Temel Bulaşıcı Hastalıklar Şunlardır:
- Sifiliz
- Gonore
- Şankroid
- Lepra
- Tuberküloz
- HIV/AIDS
- Hepatit B, Hepatit C
Mevzuata göre evlenme engeli teşkil eden bulaşıcı hastalık grupları:
- Sifiliz (Frengi)
- Gonore (Belsoğukluğu)
- Şankroid (Yumuşak Şankr)
- Lepra (Cüzzam)
Tüberküloz (İkinci 6 aylık tedavi kürü sonrasında iyileşme olmadığı durumda dahi sağlık raporu düzenlenebilir.)
Evlenme engeli teşkil etmeyen bulaşıcı hastalık grupları:
- HIV/AIDS
- Hepatit B
- Hepatit C
Kaynakça
Evlilik Öncesi Muayene ve Danışmanlık Rehberi, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, Kadın ve Üreme Sağlığı Daire Başkanlığı, Ankara 2013
