Şeriat taraftarı kişiler tarafından çıkarılan isyanda, Asteğmen Mustafa Fehmi Kubilay 89 yıl evvel şehit olmuştu. Tarihte kara bir leke olarak varolan Menemen Olayı Nedir? Şehit Kubilay Kimdir? Sorularını cevaplayayacağız. Kısaca Memen Olayı Tarihi konusuna değineceğiz. Dilerseniz, yayınımıza geçelim;
Menemen Olayı Nasıl Olmuştur? Kubilay Nasıl Şehit Edilmiştir?
Mustafa Fehmi Kubilay, 1930 yılında yedek subay olarak Menemen’de görevini icraa ediyordu.23 Aralık 1930 tarihinde, Laz İbrahim’in (Nakşibendi tarikatı mensubu) ele başları olduğu; 6 kişilik cüppeli, sarıklı kişiler sabah namazından sonra silah gücü ile cemaati galyana getirmeye çalışmıştır. Hatta içlerinden Derviş Mehmet, camide ibadetlerini gerçekleştiren kişilere, kendisinin ‘mehdi’ olduğunu söylemiştir. Buraya geliş amaçlarının da dini korumak olduğunu da belirten Derviş Mehmet, insanların beynini yıkamak için elinden geleni yapmıştır.
Yola diktikleri Yeşil Sancak etrafında zikretmeye başlayan tarikat üyeleri, ‘Şapka giyen kafirdir’, ‘Şeriat geri gelecektir’ sloganlarıyla isyan başlatmak istemişlerdir. Ayrıca halife ordusunun da isyana katılacağını söyleyen Nakşibendi tarikatı mensupları, halkı korkutup kandırmıştır.
Yaşanan bu olaylar kısa zamanda duyulmuştur. Olayın duyulmasıyla birlikte, alay komutanı, Kubilay’ı isyan bölgesine gönderdi. Olay yerine bir manga asker ile gelen Kubilay, isyancılara teslim olun çağrısı yaptı. Bununla birlikte isyancılardan birisi Kubilay’a ateş ederek, Kubilay’ı yaraladı. Daha sonra askerler ateş etmeye başladılar. Silahların kuru sıkı olması yani manevra fişeklerinin bulunmasından dolayı, isyancılara bir şey olmadı. Bununla birlikte kendini Mehdi ilan eden Derviş Mehmet ‘bana kurşun işlemiyor’ niğdaları ile halkın aklını karıştırmayı başardı.
Galyana gelen halk, camiye sığınan yaralı asker Kubilay’ın başını testere ile keserek, başını bir sopanın sapına geçirmek istediler, fakat başarılı olamadılar. Başı sopaya bağlanan Kubilay’ın başı sokak sokak gezdirilmek istendi. Fakat olay sonrasında birlikler Menemen’i kuşattı. ‘Teslim Olun’ çağrısına uymayan cemaat ordu ile çatışmaya girer. İsyancılardan Derviş Mehmet ve bazı arkadaşları olay yerinde ölür. Daha sonra isyana katılıp da kaçan isyancılar, yakalanarak cezalandırılır. Menemen olayı sonuçları bir hayli ağır olmuştur.
Menemen Olayı’nın Ardından Neler Oldu?
Daha önceden Yunanlılar tarafından işgale uğrayan bir muhitti böyle bir olayın yaşanması Atatürk’ü çok kızdırmıştı. ‘Menemen’i haritadan silin’ diyen Atatürk, daha sonraki zamanda böyle emirler verirsem daha sonra tekrar sorun demiştir.
Menemen olayı Kpss ‘de sıkça sorulan konulardandır. İyi çalışmalar.
