Göç sosyolojisi notu niteliğinde olan bu yayında denge kuramı, merkez-çevre kuramı, göçmen ilişkiler ağı çerçevesinde sosyo-kültürel göç kuramları işlenmiştir. İyi okumalar.
Denge Kuramı Nedir?
Modernleşme okulu düşünürleri. Denge kuramına göre göç, sanayileşmiş gölge ve ülkeler ile sanayileşmemiş bölge ve ülkeler arasında nüfus hareketi ve iş gücü transferi sağlayarak bir dengenin oluşmasına yarayan olumlu bir durumdur. Modernleşmeciler, bu bakış açısıyla göçü, dengesizlikleri giderici, bütünleştirici, olumlu bir kalkınma ya da modernleşme süreci olarak değerlendirmiştir.
Merkez-Çevre (Dünya Sistemi) Kuramı Nedir?
Bağımlılık okulu – Wallerstain. Dünya merkez ve çevre olarak kurgulanır. Göçün yönü gelişmemiş veya az gelişmiş ülkelerden gelişmiş ülkelere doğrudur. Merkez ve çevre ülkeleri birbirlerine bağımlı durumdadır. Kapitalist ülkeler, az gelişmiş ülkelerden hammadde ve ucuz iş gücü çekerken, onların ekonomilerini de kendilerine bağımlı hale getirir. Önceki yüzyılda işgal ve kolonileştirme ile yürütülen Batılı sömürge düzeyi, günümüzde modernleştirme, küreselleşme, demokratikleştirme gibi farklı kılıflarla devam ettirilmektedir.
Bu süreç gelişmemiş ülkelerin aleyhine gelişmektedir. Çünkü gelişme olasılığını oldukça düşürür. Çünkü ucuz emek gücünü oldukça tetikleyen bir şeydir. Ayrıca modernleşme kuramcılarını şiddetle eleştirmişlerdir. Sermaye akışını elinde bulunduran gelişmiş ülkeler, giderek daha fazla güçlenmektedir.
Göçmen İlişkiler Ağı Nedir?
Göçmen ilişkiler ağı kavramı, göçmenlerin terk ettikleri kendi ülkeleri ile yerleştikleri yeni ülkelerdeki göçmenler ve göçmen olmayan kişiler arasındaki ortak köken, akrabalık ve dostluk bağlarından oluşan kişiler arası bağları ifade eder. Göçmen ilişkileri ağı, uluslararası göçü hızlandıran ve yaygınlaştıran bir sistemdir. Öncü göçmenlerin oluşturdukları ağı ifade eder. Bu kişiler kendi ülkeleriyle gittikleri ülke arasında bir bağ oluşturur. Göç sürecine katılmak isteyenler bu ağı kullanarak, göç sürecindeki engelleri kolay aşarlar. Böylece zincirleme göçler meydana gelir. Türkiye’de bu kurama denk gelen hemşehrilik ağlarıdır.
