ÖZ
Her gün virüs nedeniyle vefat edenlerin haberlerini görürken aynı zamanda intihar vakalarını da okumaya başladık. Pandemi döneminde karantina zamanlarında kişilerin çok hızlı endişe ve kaygı bozukluğunun gelişmesi ile insanların bu sebeple intihar vakalarının artmasında etkisi bulunmaktadır. İntihar vakaları sadece psikolojik sebeplerle gerçekleşmemektedir. Aynı zamanda sosyolojik etkenleri de bulunmaktadır. Son zamanlarda intihar vakalarının gündemde olması ne kadar büyük bir fırsat olmuşsa da intihar olaylarının tek bir sebebe indirgeyerek açıklanması ayrıca bir sorun oluşturmuştur.
Corona virüs ilk olarak 2019’ un son günlerinde ortaya çıkmıştır. Bir süre sonra da dünya sağlık örtüğü pandemi ilan etmiştir. İnsanlığın karşılaştığı ilk pandemi corona virüs değildir, muhtemelen son da olmayacaktır. Uzmanlar, salgının beraberinde getirdiği sosyal izolasyon ve yalnızlık hissi sonucunda pandemi döneminde kaygı bozukluğu, depresyon ve intihar girişimlerinin gerçekleşebileceğini öngörüyorlar. UNICEF’ in 41 Ülkede yaptığı araştırmaya göre hayatından memnun olan 15 yaşındaki çocukların en düşük oranı Türkiye olmuştur. Son dönemdeki intihar vakalarının araştırmasını Indepent Türkiye’nin değerlendirmiştir. Hastalıklar, ekonomik sıkıntılar ve gelecek kaygısı intihar nedenlerinde önde gelen sebeplerden olmuştur. Araştırmaya göre intihar vakaların çoğunluğu erkekler olduğu tespit edilmiştir. Her zaman ekonomik sıkıntılar fakir insanları zorlamıştır, fakat pandemi dönemi ile işten çıkarılmalar ve her şeyin pahalılaşması insanları umutsuzluğa sürüklemiştir. Fakir insanlar zaten bunu kabul edip yaşamına devam edebilir iken bu sorunun ortaya çıkması ile alışık olmadığı toplumsal yaşam standartlarına uyum gösteremeyen bireyler zorlanıyor ve intihar fikrini kaçış yolu olarak görüyorlar. Bir dönem siyanür ile intihar vakaları çokça gündeme gelmiştir. İnsanlar artık kendisini intihara değil, ailesi ile intihar etme düşüncelerini gerçekleştiriyorlardı. Bana bir şey olur ise arkada onlara bakabilecek sosyal devlet anlayışına güvenmeyip ailecek intihar ediliyordu. Siyanür ile hayatını kaybedenler medya ile gündeme gelince bu vakalar artmaya başlamıştır. Burada Sosyolog David Phillips 1974’ de bu konuyu ele almıştır. İntiharın taklit edilme etkisi olduğu kuramını ortaya koymuştur. Bu kurama Werther Etkisi adını vermiştir. Phillips yaptığı araştırmalar sonucunda intiharın bulaşığı olduğu kanısına ulaşmıştır. İntihar eden kişilerde geride bir mektup bırakabilir. İnsanlar intihar eden kişinin sebebini, gerekçesini öğrenmek ister. Geride bırakılan mektuplar elden ele yayılmamalıdır. Çünkü bu mektup kaygı düzeyi yüksek kişileri etkileyebilmektedir. Kişi bende bu durumdayım, aynı çıkmazdayım diyebilir. Avrupa ülkelerinde intihar vakaları saklanır. Çünkü bu örnek alınarak yapılabilen bir davranış olabilir. Phillps’ in istatistiki analizi doğru olsa da, bu intihar vakalarının tek faktörü olarak taklit ve telkin olarak görülmemelidir. İntihar üzerine yapılmış çığır açan araştırma ise Fransız Sosyolog Emile Durkheim yapmıştır. Durheim intiharı 4 ana başlık altında işlemiştir. Pandemi döneminde toplumda daha çok Anomik intihar vakaları olduğunu gözlemlenmiştir. Anomik intihar, toplumdaki normların çözülmesinden kaynaklanan bir intihar türüdür. Özellikle kriz dönemlerinde toplumu bir arada tutan değerlerin çözülmesi ile gerçekleşir. Kısaca intiharı kişisel ruhsal bozukluklar ekseninde görmemek gerekir. İntihara yol açan toplumsal koşulların da önemli olduğunu belirtmiştir. Corona virüs toplumda 7’den 70’e her bireyi oldukça etkilemiştir. Bu dönemde okula gidemeyen 1 milyar öğrenci olmuştur. Öğrenciler dersleri uzaktan eğitim ile alınacakları söylenmektedir. Maddi imkansızlıklar yüzünden online eğitim alamayan öğrencilerin sayısı çok fazladır. Her evde bilgisayar, internet bulunmamaktadır. Uzaktan Eğitim fırsat eşitsizliğine dönüşmektedir. Bununla birlikte okulu bırakanların sayısı artmıştır. Aynı zamanda çocuk işçiliği, çocuk istismarı ciddi boyutlara yükselmiştir. Zaten geçimsizlik ve gelecek kaygısı ile boğuşan öğrencilerin bir de eğitime ulaşım sorunları olmuştur. Corona virüs sebebi ile sadece ekonomik kriz yanı sıra uzun süre çalışma saatleri yüzünden doktorların intihar vakaları da yükselmiştir. Daha fazla dayanamıyorum, işler çok yoğun diyerek intihar girişimlerinde bulunulmuştur.
SONUÇ
Dünya da 40 saniyede bir kişi intihar ediyor. Ölmek istemek, bu kararı vermek zordur. Hayatımız sahip olduğumuz en değerli şeydir. İnsanlar kendilerini o kadar çıkmazda ve güvensiz hissediyorlar ki en değerli şeylerinden vazgeçebiliyorlar. Yapılan bilimsel araştırmalar gösteriyor ki, intihar olayları tamamen yok edilemez. Ancak konunun üzerinde ciddiyetle durulur ise asgari düzeye indirilebilir. Bu günlerde her gün Corona Virüs tablosunda vakalar, 10 binleri, 100 binleri bulan ölüm sayılarının açıklandığı ölümün kanıksandığı ortamda intihar vakalarına önem verilmemektedir. Bu vakalar ile alakalı uzun zamandır bir araştırma bile mecliste yapılmamıştır. Bu makaleyi hazırladığımda intihar oranlarını araştırırken TÜİK’ in en son 2018 yılında bir araştırmada bulunmuştur. Ne kadar görmeden gelinse de Ülkemizde bunlar yaşanmaktadır. Toplum ancak toplumsal düzenin korunması ile var olur. Toplumsal düzen ise din, aile, siyaset, eğitim, ekonomi gibi toplumsal kuramlar ile gerçekleşir. Bu kurumlarda düzen bozulur ise ortaya sorunlar çıkar ve bireylerin toplumla bağları zayıflamaya başlar. Bu da kişilerin intiharına sebep olmaktadır. İnsana yaşama hevesi veren şey yarının merakıdır. Bir insanın elinden yarına dair umutlarını alırsanız, bugününü öldürürsünüz.
KAYNAKÇA
- Karantina gerçek psikolojik süreci gerçek intihar vakasıile incelendi Son Güncelleme 10 Eylül, 2020
https://www.haber7.com/dunya/haber/3012235-karantina-surecinin-psikolojik-sureci-gercek-intihar-vakasi-ile-incelendi
- Mektup ya başkalarını da tetiklerse | Fulya Soybaş Son Güncelleme 28 Eylül, 2020
https://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/fulya-soybas/o-mektup-ya-baskalarini-da-tetiklerse-41620044
- Toplu ölümlerin sebebi Werther etkisi mi? Son Güncelleme 9 Kasım, 2019
https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/toplu-olumlerin-sebebi-werther-etkisi-mi-1701078
- Celal Tezer yazdı; ‘İntiharlar’ Son Güncelleme 21 Ağustos, 2020
https://www.tarsusakdeniz.com/haber-celal-tezel-yazdi-intiharlar/46776
- Durkheim’ın intihar teorisi Son Güncelleme 5 Mayıs, 2020 https://www.sosyoloji.gen.tr/durkheimin-intihar-teorisi/#:~:text=Durkheim%20i%C3%A7in%20anomik%20intihar%2C%20toplumdaki,davran%C4%B1%C5%9Flar%C4%B1nda%20kullanabilecekleri%20%C3%B6l%C3%A7%C3%BCt%20bulmalar%C4%B1%20g%C3%BC%C3%A7le%C5%9Fir
- Türkiye’ de her gün 9 kişi intihar ediyor; Avrupa Ülkelerinde oran ne?
Son güncelleme 05.01.2020
https://tr.euronews.com/2020/01/05/turkiye-de-her-gun-9-kisi-intihar-ediyor-avrupa-ulkelerinde-intihar-orani-ne
Yazar: Tutku Velioğlu | Kırklareli Üniversitesi