Yüksek Lisans, lisans eğitimini bitirdikten sonra akademik kariyer yapmayı düşünen kişilerin başvurduğu bir eğitimdir. Uzmanlaşmak istenilen branşa dair lisans eğitimine nazaran daha derinlikli ve nitelikli eğitim alabileceğiniz seviyeyi ifade etmektedir. Lisansüstü eğitimde tez veya proje hazırlayarak aldığınız eğitimi ne şekilde uygulayabildiğinizi göstermeniz beklenir. ‘Master’ kavramı ile de karşınıza çıkabilecek olan bu eğitim süreci hakkında merak ettiklerinizi açık ve net bir şekilde bulacağınız başlıklara bir göz atalım.
Başlıklar
- Yüksek Lisans Nasıl Yapılır? Hangi Özellikler İster?
- Tezsiz Yüksek Lisans Nedir?
- Yüksek lisans harç ücreti var mı?
- Tezli Yüksek Lisans Nedir?
- Tezli yüksek lisans yapınca ne olur?
- Yüksek Lisans Şartları
- Yüksek Lisansta Dil Şartı Var Mı?
- Sosyoloji Okuyan Psikolojiden Yüksek Lisans Yapabilir Mi?
- Sosyoloji Okuyan felsefeden Yüksek Lisans Yapabilir Mi?
- Yüksek Lisans Yapmak İçin YDS Şart Mı?
- Yüksek Lisansta Yökdil Kabul Ediliyor Mu?
- Yüksek Lisans Yapmak İçin Ortalama Kaç Olmalı?
- Sosyoloji Bölümü Mezunları Hangi Alanlarda Yüksek Lisans Yapabilir?
- Yüksek lisans yapacak kişide hangi özellikler olmalı?
- Yüksek Lisans Yapacaklara Önerilerim
- Neden Yüksek Lisans Yapmak?
- Yüksek Lisans İlanları
- Yüksek Lisans Sınavları Ne Zaman 2021?
- İş Sağlığı Ve Güvenliği Yüksek Lisans Uzaktan Eğitim Veren Üniversiteler
- Girişimcilik Yüksek Lisans Ne İşe Yarar?
Yüksek Lisans Nasıl Yapılır? Hangi Özellikler İster?
Öncelikle yüksek lisans yapmak istiyorsanız lisans eğitiminizin en az iki senesi boyunca alanınız ile alakalı çok fazla okuma yapmanız ve araştırmacı olmanız gerekmektedir.
- Başvuracağınız program için üniversitenin ilgili akademik birimine online veya yüz yüze müracaat ederek istenilen başvuru formlarını doldurmalısınız.
- Başvurduğunuz program için sınava gireceğiniz üniversitenin bilim sınavı veya mülakat aşamalarını istenilen puan ve üzerini aldığınız dahilinde eğitime başlamış olursunuz.
- Lisansüstü eğitim almak istediğiniz alana dair bütün kaynakları taramanız yararınıza olacaktır.
Örneğin, psikoloji alanında yapmak istiyorsanız hangi üniversitede bu eğitimi alabileceğiniz ve hangi şartlar dahilinde bu eğitime hazırlanabileceğinizi öğrenmenizde fayda var.
Eğitim boyunca sizden tez veya proje dönemine hazırlık olması için akademik kurallara ve etik ilkelere uygun makale yazmanız istenecektir. Bu makaleleri sadece ödev notu olarak görmemeli, ileride yayın yapabileceğiniz şekilde hazırlamaya özen göstermelisiniz.
Tez veya proje dönemi genellikle iki senelik periyodun ikinci senesinde başlar. İlk sene içerisinde size tezinizi veya projenizde size yardımcı olması bakımından bir danışman akademisyen atanır. Yüksek lisansa başladığınız zaman içerisinde okuma ve yazma ile aranızı iyi tutmalısınız ayrıca ders döneminizde notlarınızı iyi tutmaya özen göstermelisiniz.
Tezli yüksek lisans süresi 4 yarıyıl yani 2 sene, tezsiz yüksek lisans süresi ise 3 yarıyıldır yani 1.5 senedir.
Tezsiz Yüksek Lisans Nedir?
Tezsiz yüksek lisans, bireylerin eğitim almak için girdikleri programın 3 dönemlik periyodunun ders döneminin ardından gelen yarıyılda başlayan akademik çalışmanın tamamlanmasıdır. Kişiler, araştırmalarını bir rapor haline getirerek dönem sonunda ilgili süre dahilinde bir jüri komisyonu önünde sunarlar. Jüriler yaptıkları çalışmaya onay verdiği takdirde geçti olarak tanımlanan nota tabi olunur ve bunun yanında düzeltme verildiği takdirde çalışma tekrardan revize edilir. Öğrenciler, hazırladıkları raporun uygun olmaması dahilinde kaldı şeklinde bir notlamaya tabi tutularak diploma alma hakkını kaybederler.
İlginizi Çekebilir: Sosyoloji Bölümü Mezunlarının Yüksek Lisans Yapabileceği Alanlar
Yüksek lisans harç ücreti var mı?
Yüksek lisans harç ücreti, devlet üniversitelerinde harç ücreti yoktur ancak bir örgün programa kayıtlıyken ikinci örgün kapsamında okuyacaksanız ücret alınabilir. Bu ücret, master programının talep ettiği bir ücret olmamakla birlikte prosedür gereği alınan bir meblağdır. Vakıf üniversitelerinde eğitiminize devam etmek isterseniz, belirli bir miktar maddi karşılık alınabilir. Bu kayıtlı olduğunuz program ve kurumun belirlediği bir tutar olmakla birlikte burs imkanlarından yararlanıldığı takdirde değişkenlik göstermektedir. Sorun yaşamamak için AÖF, örgün önlisans veya lisans programlarına kayıtlıyken akademiye başvurmamalı, önceden kayıtlı olduğunuz programın kaydını sildirerek başvuru yapmalısınız. Aksi takdirde, devletin belirlediği ücreti ödemek durumunda kalabilirsiniz.
Tezli Yüksek Lisans Nedir?
Tezli yüksek lisans, başvurulan programa özgü yetkinleşmeyi sağlayan bir akademik süreçtir. 2 senelik periyodun sonunda tez başarılı olursa yüksek lisans diploması alarak ilgili alanda uzman olunmaktadır. Bu eğitim sürecinde bilim insanı olmanın öğrenildiği ilk aşamaya giriş yapılarak öğrenilen bilgileri değerlendirme ve analiz edebilme yetisi kazanılır. Toplamda 21 krediden oluşan bir AKTS sistemi mevcuttur ve öğrencilerin aldıkları dersleri başarı ile tamamlamaları beklenir. Birinci dönemin sonunda bir seminer sunumu yapılır ve öğrencilerin teze hazırlanabilmeleri için yeterli olup olmadıkları ölçülür.
Tezli yüksek lisans yapınca ne olur?
Tezli yüksek lisans yapınca, alanınızda uzman olarak anılır, master derecesi alırsınız. Hangi dalda eğitime devam ettiyseniz özel, kamu veya serbest iş kollarında lider, eğitici veya uzman konumunda çalışabilirsiniz. Örneğin halkla ilişkiler alanında master tamamlayan bir birey, halkla ilişkiler uzmanı olarak özel veya kamu kuruluşlarında işe başlayabilir. Akademiye devam etmek ve akademisyen olmak istiyorsanız, araştırma görevlisi sınavlarına girebilir veyahut doktora programlarına başvurabilirsiniz. Akademide ilerleme, bireysel bir amaç içerdiği için kendi amacınız doğrultusunda gelişim göstermeniz beklenir.
Yüksek Lisans Şartları
Yüksek lisans şartları başvuracağınız üniversiteye göre değişiklik gösterebilir ancak genel olarak aşağıdaki şartlar aranır.
- Bilim sınavı ve mülakat yapılır. Başvurduğunuz program için üniversitenin belirlediği puan sınırı ve üzerini aldığınız zaman yeterlilik aşamasını tamamlamış olursunuz. (Örneğin en az 55)
- Olmazsa olmaz mesele ALES puanıdır. Akademik kariyer yapmak isteyen kişiler mutlaka ÖSYM’nin düzenlediği bu sınava girmelidir. Sınav sonucunuz başvurmak istediğiniz program için istenilen puan eşiğini karşılamalıdır. Eğer başvurduğunuz program için eğitim almak istediğiniz üniversite dil şartı koşmuş ise, belirlenen dil puanını karşılamanız gerekmektedir. ( Örneğin, en az 60 )
- Dil puanı olarak kullanabileceğiniz puanlar, YDS, TOEFL, YÖKDİL vb. dil sınavları sonucu veya üniversite yapıyor ise eğer kendi düzenlediği yabancı dil sınavının sonucu olabilmektedir.
- Son olarak başvuracağınız üniversite yüksek lisans için şartlar koşmuş ise bunları üniversitenin sitesinden sık sık takip ederek öğrenmelisiniz.
Yüksek Lisansta Dil Şartı Var Mı?
Yüksek lisans yapmak istediğiniz program ve üniversitenin belirlediği akademik plan içerisinde ‘dil şartı’ olabilir de olmayabilir de diyebiliriz. Başvuru yapacağınız üniversitenin ilgili birimi üzerinden başvuru koşullarını dikkatlice okuyun. Dil şartı her bölüm ve üniversite için geçerli değildir. Yüksek lisansta dil şartı, üniversiteden üniversiteye göre değişiklik göstermektedir.
Sosyoloji Okuyan Psikolojiden Yüksek Lisans Yapabilir Mi?
Sosyoloji okuyan birisi psikoloji alanından yüksek lisans yapabilir ancak nadir bir durumdur. Üniversitelerin internet sayfalarını ve başvuru koşullarını dikkatlice takip etmelisiniz. Psikoloji alanı da sosyoloji gibi birçok alt dala sahiptir ve kendi içinde farklıdır. Sosyal psikoloji alanı sosyoloji mezunları için müracaat açısından kabul edilebilir bir alan olarak bilinmektedir.
Sosyoloji Okuyan felsefeden Yüksek Lisans Yapabilir Mi?
Sosyoloji okuyan birisi felsefeden yüksek lisans yapabilmektedir. Alan dışı olarak gireceğiniz felsefe bölümü lisansüstü programında bir sene bilimsel hazırlık okumanız gerekecektir.
İlginizi Çekebilir: Aile Danışmanlığı Nedir?
Yüksek Lisans Yapmak İçin YDS Şart Mı?
Yüksek lisans programına girmek isteyen bireyler yabancı dil konusunu hallederek ilgili sınavlardan YDS’ye girmelidir. Akademik kariyer için yabancı dil isteyen üniversiteler YDS veya yökdil sınavlarından en az 55 almayı şart koşmuştur. Bunun istisna olduğu bazı üniversiteler sadece ALES ve diploma notunu baz alarak öğrenci kabul etmektedir. Bilim sınavından da yeterli puan alınırsa yüksek lisans yapmak isteyen öğrenciler için şartlar sağlanmış olur.
Yüksek Lisansta Yökdil Kabul Ediliyor Mu?
Yüksek lisansta Yökdil puanı en az 55 olduktan sonra üniversitelerin şartlarına uygun olup olmadığına göre kabul edilmektedir. Bazı üniversiteler sadece YDS bazıları ise TOEFL veya diğer dil sınavlarını kabul edebilmektedir. Çoğunlukla tüm üniversitelerin Yökdil barajını geçtikten sonra isteyen bireylerin başvurabileceği bir prosedürü olduğu söylenebilir. Başvurulmak istenilen üniversitenin ilgili bölümünün enstitü sayfasını ziyaret ederek bu konuda detaylı bilgi alınması önerilmektedir.
Yüksek Lisans Yapmak İçin Ortalama Kaç Olmalı?
Yüksek lisans yapmak için en az 2.50 ve üzeri ortalama olmalıdır. Sınır 2.50 olsa da öğrencilerin bilim sınavındaki başarısı, ALES puanı ve YDS puanı da akademik hayata giriş için önemlidir. Bazı öğrenciler 2.50 ortalamaya sahip olup bilim sınavından yüksek başarı göstererek bölüme giriş yapabilirken bazıları sadece ALES ve YDS başarısı sayesinde rakiplerinin önüne geçebilir. Ancak unutulmamalı ki yüksek lisans yapmak isteyen birisinin ortalamasının en az 3.00 ve üzeri olması bir itibar göstergesidir.
Sosyoloji Bölümü Mezunları Hangi Alanlarda Yüksek Lisans Yapabilir?
Sosyoloji, sosyoloji bölümünden mezun birisi felsefe, iletişim bilimleri, psikoloji, aile danışmanlığı, siyasal bilimler vb. sosyal bilimlerin söz konusu olduğu alanlarda yüksek lisans yapabilir. Ancak tüm bu alanların şartlarını sağlamak ve ilgili üniversitenin şartlarını sağlamak gerekmektedir. Bazı üniversiteler bu bölümlere sosyoloji alanından gelen kişileri kabul etmemekte ve her üniversitenin istediği yetkinlikler de aynı olmamaktadır. Örneğin eğitim yönetimi yüksek lisans programına kaydolmak isteyen bir sosyoloji mezunu birey, öncelikle bu programın bağlı olduğu üniversitenin ilanına bakmalı ve istenen şartlara uygun bir hazırlık sürecinden geçmelidir. Alan dışı yüksek lisans programına kaydolduktan sonra 1 sene bilimsel hazırlık okunmaktadır.
Yüksek lisans yapacak kişide hangi özellikler olmalı?
- Yüksek lisans yapacak bir kişi çok okumalı ve akademik camiadaki gelişmeleri takip etmelidir.
- Yazı yazmaktan kaçmamalıdır. Yazma okuma ile birlikte yoksa akademik kariyer için pek uygun bir kişi olunamaz.
- Eleştirel ve sorgulayıcı okumalar yapmayı sevmelidir.
- Kendisini geliştireceği her eleştiri ve her ortamı kendisi için tehdit değil bir nimet olarak görebilecek şekilde egosunu dizginlemelidir.
- Karşısına çıkan olumsuzlukları olumsuzluk olarak görmeyeceği şekilde kendisini telkin etmeyi bilmelidir.
- Rekabet etmekten korkmak yerine haz duymalıdır.
- Yüksek lisans yapmayı her şeyden önce bilim yapabilmeyi öğrenme yolunda yürümek olarak görmelidir.
Yüksek Lisans Yapacaklara Önerilerim
Yüksek lisans önerileri tarzındaki yayınlardan biraz daha farklı bir yayın sizi bekliyor. Çünkü, yüksek lisans süreci içerisinde edindiğim tecrübe ile size öneriler sunmaya çalışacağım. Önerilerim şu şekilde;
- Günde en az 6-10 saatinizi çalışmaya ayırmanızı öneririm. Yüksek lisans yaptığınız programa dil şartı ile girmediyseniz dahi yabancı dil öğrenmelisiniz.
- Etik ihlal, intihal vb. yanlışlara düşmeyin. Araştırma yöntemleri ve yayın ilkelerini muhakkak öğrenin. Bol bol okuyun ve okuduklarınız üzerine notlar çıkarın.
- Düzensiz bir çalışma stiliniz kesinlikle olmasın. Düzenli ve sistematik olun. Arada kendinize vakit ayırmayı ve ruhunuzu beslemeyi bilin.
- Alanınız ile entegre olabilecek farklı alanlarda hobiler edinin, hem eğlenir hem kendinizi geliştirirsiniz.
- Kendinizden emin ve özgüvenli olun ama yeri geldiğinde kabuğunuzu kırmayı da göze alın ki öğrenebilesiniz. Sürekli aynı konu üzerinde okumalar yapmayın. Misal, din sosyolojisi okurken bir yandan sinema sosyolojisi de okuyun.
- Geleceği çok fazla düşünmeyin. Anda kalın ve çalışmayı hiç bırakmayın. Karşılığını kesinlikle alacaksınız.
- Hocalarınızın deneyimlerinden istifade etmeye özen gösterin. Ders kapsamında sadece hocalarınızın önerdiği kitapları okumakla kalmayın.
- Alakalı olabilecek diğer yayınlar ile karşılaştırmalı okumalar yapın.
- Tez konunuzu belirlerken seveceğiniz bir konu olmasının çok önemli olduğu hep söylenir. İnsan bazen tek bir şeyi sevmeyebilir veya ne sevdiğini daha keşfetmemiş olabilir. Bu genellemelere takılmayın. Gerekirse akıntıya kendinizi cesaretle bırakın ki kendi yolunuzu bulabilesiniz. Tez konusu da böyle bir şeydir. Bazen evdeki hesap çarşıya uymaz. Korkmayın.
- Bol bol okumalar yapın ve kendinizi danışman hocanıza teslim edin. Her özel deneyimi genelleyemediğimiz gibi bu öneriler de herkes için uygun olmayacaktır.
- Her öneriyi görün, bilin, duyun ancak her öneriyi dikkate almayın. Son olarak yüksek lisans yapacaklara önerilerim içerisinde düşüncelerinizi paylaşmaktan çekinmeyin demek yerinde olacaktır.
Neden Yüksek Lisans Yapmak?
Akademik hayata devam etmek ve bilimsel çalışmalar yapmak isteyen insanlar için yüksek lisans yapmak önemlidir. Akademik yolculukla birinci basamak yüksek lisans olduğu için iki senelik eğitim sürecini tamamlayarak doktora geçmeye hazırlık yapılır. Tüm bu akademik süreçler, bilim yapma yolunda ilerleyen bir birey için lisans hayatının başından itibaren hazırlanılması gereken süreçlerdir. Bu nedenle bilim insanı olmak isteyen insanlar, neden yüksek lisans yapmak istediklerinin bilim yolunda aydınlanabilmek adına farkında olmalıdır.
Yüksek Lisans İlanları
Yüksek lisans ilanları, akademik kariyerine devam etmek isteyen bireylerin takip etmesi gereken enformasyondur. Bu ilanları takip etmek kişinin bilgi almak istediği alanla ilişkili olduğu takdirde program için hazırlık yapılır. Bilim sınavları, ALES, YDS ve hazırlanması gereken evrakları temsil eden bu duyuruların kaçırılmaması önerilir. Her üniversitenin şartları kendi prosedürlerine göre işlemektedir. Bu nedenle, öğrencilerin oldukça dikkatli olması ve motivasyonlarını yüksek tutması gereken bir sürecin adımlarını gösteren haber niteliğinde oldukları söylenebilir. Yüksek lisans ilanları için üniversitelerin sitelerini takip etmeniz yeterlidir.
Yüksek lisans ilanları konusunda aklınızdan çıkarmamanız gereken konu, bu süreci takip ederken sorgulayıcı ve araştırmacı bir kimlik içinde olmaya dikkat etmektir. Her üniversitenin yerli ve yabancı olmak üzere şartları ve öğrenciden bekledikleri yeterlilikler farklıdır.
Yüksek lisans sınavları bahar ve güz dönemi olmak üzere iki kere başvuruya açılmaktadır. 2021 döneminde güz dönemi için yapılacak başvurular haziran ayı itibarı ile çoğu üniversitede başlamıştır. Her üniversite başvurularını güz dönemi için yazın açsa da bazıları bahar aylarında açmaktadır. Bunun için detaylı bilgiyi başvurmak istediğiniz üniversitenin internet sayfasından edinmeniz önerilmektedir. Güz dönemi için başvuracak bireylerin Haziran ve Ağustos ayları içerisinde ilgili üniversitenin web sayfasındaki duyuruları sık sık takip etmesi gerekmektedir.
İş Sağlığı Ve Güvenliği Yüksek Lisans Uzaktan Eğitim Veren Üniversiteler
İş sağlığı ve güvenliği yüksek lisans uzaktan eğitim veren üniversiteler, bilindiği üzere akademik eğitim hem örgün hem de uzaktan gerçekleştirilebilmektedir. İmkanlar dahilinde uzem tercih eden bireyler, kendilerine uygun programa yerleşmeye dikkat etmelidir. Bazı programlar dersleri online gerçekleştirdiği için ücret talep edebilir. Her üniversitenin şartları birbirinden farklı olduğu için öğrenciler iyi hazırlanmalı ve hiçbir detayı atlamamalıdır. Detaylandırmak gerekirse şunlar söylenebilir;
- Kastamonu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü
- Bozok Üniversitesi
- Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Marmara Üniversitesi
- Kafkas Üniversitesi
- Üsküdar Üniversitesi
- Medeniyet Üniversitesi
İş sağlığı ve güvenliği yüksek lisans uzaktan eğitim veren üniversiteler içerisinde bazıları yukarıda sıralanmıştır. Detaylı bilgi almak için üniversitelerin kendi web sitelerine göz atmak yeterli olacaktır. Hangi üniversitenin şartlarını karşılıyorsanız o kuruma başvurmanızda fayda olduğu gibi farklı alternatifleri araştırmanız da öneriler dahilindedir.
Girişimcilik Yüksek Lisans Ne İşe Yarar?
Girişimcilik yüksek lisans, girişimcilik alanında gereken yetkinliklere sahip olmayı ve alanda bilimsel çalışmalar yapmayı sağlamaktadır. Bireyler bu alandan mezun olduktan sonra kamu veya özel sektörde girişimcilik alanında istihdam edilebilir veya ilgili pozisyonlarda danışmanlık/ koçluk yapabilirler. Bireyler, akademide devam ederek akademisyen olabilir veya kendi işlerini kurarak öğrendikleri teorik bilgileri pratiğe dökebilirler.
İlginizi Çekebilir: Sosyoloji Bölümü Mezunları Rehberlik Öğretmeni Olabilir Mi?
yüksek lisans yapmak istediğiniz bölüm ve üniversite’nin internet sayfasını dikkatlice okuyunuz, aradığınız cevabı bulacaksınız
Yüksek lisans hakkında ”Sosyologların” merak ettiği çoğu şeye değinilmiş. Elinize sağlık.
Yüksek Lisans hakkında bazı sorularım vardı. Çevremde yüksek lisans öğrencisi olmadığından sorma fırsatı bulamamıştım. Oldukça faydalı oldu benim için. Teşekkür ederim Dilara hanım. Umarım başarılı bir akademik kariyeriniz olur.