Durkheim ve İntihar

Durkheim ve İntihar
durkheim intiharlari
0

Emile Durkheim , İntihar-Toplumbilimsel İnceleme adlı yapıtını ilk olarak 1897 yılında yayınladı.

Başlıca iki amaç güdüyordu:

1)İnsan olaylarının toplumsal(yani toplu durumda yaşama zorunluluğundan kaynaklanan)yönleri vardır;toplumsal olguların etkenleri de ancak toplumsal nitelikte etkenler olabilir)görüşünü vurgulamak,böylece toplumbilimin bilimler dünyasında meşru varlığını kanıtlamak.

2)Kapitalist,sanayi toplum koşullarına girmiş bulunan Batı Avrupa toplumlarında,temel toplumsal işlevleri yerine getirmesi gerekli kurumların,bu yeni koşullara uyarlanamamış bulunduklarını göstermek.Aile,eğitim,siyasal erk,ekonomi,inanç ve ideoloji gibi kurumlarda ortaya çıkan değişimlerin anlaşılıp açıklanabileceğini ve bilgili olarakbelli ereklere doğru yönlendirilebileceğini vurgulamak.

Her iki amaç için seçtiği inceleme konusu,ilk bakışta tamamıyla bireysel bir davranış bozukluğu sayılabilecek olan (İntihar)olayıdır.

Böylece Durkheim,intihar gibi ancak bireyselliği içinde anlaşılabileceği düşünülen bir davranış bozukluğu olgusunun bile (toplumsal etkenleri)bulunduğunu,bu nedenle toplumbilimsel yöntem ve yordamlarla ele alınması gerektiğini gösteriyordu.

 DURKHEİM’İN İNTİHAR KURAMI 

  • Durkheim intihar olayını açıklamak üzere,önce o zamana değin bu konuda öne sürülmüş bütün belli başlı görüşleri irdelemekle işe başlıyor.Bunların geçersizliğini ya da yetersizliğini birer birer kanıtladıktan sonra kendi önerisini geliştiriyor.İrdelemesini yaptığı görüşler,intiharı akıl hastalığı,ırk,kalıtım,iklim ve hava sıcaklığı,yansılama(taklit) etkenleriyle açıklamak isteyen görüştürlerdir.Durkheim bu etkenlerin intiharın nedeni olamayacağını tek tek kanıtladıktan sonra,(Geriye bir tek etken kalıyor:Toplum etkeni!)diyor.

*Durkheim her toplumun kendine özgü olan ve büyük toplumsal dönüşümler ya da olağandışı durumlar olmadıkça durağan kalan bir (toplumsal intihar oranı)bulunduğunu belirtiyor.

Toplumsal etkenleri oluşturan dinsel bağlılık(mensubiyet),evlilik,aile yaşamı,siyasal ve ulusal bağlar öğeleri ile intihar olayları arasındaki bağları inceleyen Durkheim,intihar türlerini dört grupta toplamaktadır:

1)EGOİST(BENCİL)İNTİHAR: 

  • Bireyin toplumsal çevresi ile bütünleşememesi sonucu oluşan intihardır.Bir anlamda bireyin toplumsal bağının zayıflaması ya da kopması,intihar eğilimini arttırmaktadır.Durkheim,aile bağlarının zayıflamasının,egoist intihar oranlarını arttırdığını ileri sürmektedir.

 2)ALTRUİST(ELCİL)İNTİHAR: 

  • Bu intihar türü egoist intiharın zıddıdır.Kişinin toplumla bağının çok güçlü olmasından kaynaklanır.Burada birey,grup kuralları ve normları gereği intihar etmektedir.

 3)ANOMİK(KURALSIZLIK)İNTİHARI: 

  • Durkheim için anomik intihar,toplumdaki normların çözülmesinden kaynaklanan bir intihar türüdür.Özellikle ekonomik kriz dönemlerinde,toplumu bir arada tutan kurallar(normlar) çözülür.Yine boşanmaların yüksek ya da kolay olduğu ülkelerde,anomik intihar oranının yüksek olduğu ifade edilmektedir.

4)FATALİST(KADERCİ)İNTİHAR: 

  • Bu intihar türünü Durkheim,net olarak ortaya koymamıştır.Anomik intiharın zıddıdır;bireyin üzerinde baskı yapan kuralların katılığından kaynaklanır.Durkheim buna köleleri örnek verir.Ancak bu intihar türünü Durkheim,sadece bir dipnot olarak açıklamıştır.

İlginizi Çekebilir: Anomi Nedir?

Ben Mersin Üniversitesi 3.Sınıf Sosyoloji Bölümünden Çetin Aymelek araştırmacı-sorgulayıcı bir yapıya sahibim ve bilginin sahibinin ancak araştıran,emek veren ve sorgulayan kişilerin olacağını savunuyorum.

Yazarın Profili

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir