Meşrulaştırma: Bir yönetim veya sistemin kendi varlığını ve gücünü haklı çıkarmaya çalışma biçimini anlatır.
Toplumsal Evrimi sistemdeki bunalımlar olarak görür. Bu bunalımlar sistemi yıpratır ve yönetim sorunu yaratır.
Ortaya çıkan bu yönetim sorunlarıyla mevcut sistemdeki yöneticiler, siyasetçiler kendi güçlerini meşru kılmaya ve bunu devam ettirmeye çalışırlar. Meşruluk krizleri sadece az gelişmiş ya da gelişmekte olan toplumlar da görülen bir durum değildir. Modern toplumlarda da ya da gelişmiş toplumlarda da bir takım meşruluk krizleri, bunalımları görmek mümkündür.
Habermas Frankfurt Okulu’nun temsilcilerindendir. Bu anlamda Marx’ın görüşlerinden etkilenmiştir. Marx’tan farklı olarak sınıf temelli bir yapının yanı sıra sınıfı da ele alıp ek olarak bireysel olarakta ele almaktadır. Habermas ideolojik ve politik anlamın yanında bütün bunlara ek olarak kültür olgusunu da ele almıştır. Habermas ‘Toplumsal Oluşumlar’ dan bahsetmiştir. Sınıflı Toplumlar olarak da bilinir.
Habermas İlkel Toplumları Marx’ın kabile toplumuna benzetir. Geleneksel toplumlar ise feodal toplumlara benzetilebilir. Geleneksel toplumları meşru kılabilmek için büyü, din, mitolojik, tanrı gibi unsurlar kullanılmaya çalışılmıştır. Modern Toplumlar ise Habermas’a göre modern toplum yaşam dünyasının sistemden koparılmasıdır. Aileye olan bağlılığın kopması, akraba ilişkilerinin zayıflaması bu duruma örnek verilebilir. Modernizm Habermas için ‘Tamamlanmamış bir projedir.’
Kapitalist toplum emek, iş gücü gibi unsurları içinde bulunduğu ve yoğun olduğu bir toplumdur. Habermas kapitalist toplumu ikiye ayırır. Bunlar Liberal Ve Kapitalist Toplumlardır.
Liberal toplum denildiği zaman akıllara özgür bir sistem, özgür bir toplum gelebilir. Ama bu toplumlarda, sistemler de gelir adaletsizliği, gelir eşitsizliği gibi konular mevcuttur. Serbest bir ekonomi hakimdir. Örgütsel Kapitalist sistemde ise batı toplumları örnek verilebilir. Mevcut olan bir kapitalist sistem var ve bu sistem herkese, her sınıfa eşit bir şekilde etki etmiyor. Bundan kaynaklı olarak daha sevimli, daha güler yüzlü bir kapitalizm yaratılmaya çalışılmıştır.
Habermas liberal kapitalist toplumdan örgütsel kapitalist topluma geçiş yaparken 2 önemli faktörün üzerinde durur. Bunlardan ilki rekabetçi firmaların piyasadan silinmeye başlamasıdır ve oligopolistik firmalar ortaya çıkmaya başlar. Açmak gerekirse oligopolistik ekonomik sistemde bir malın üretiminden sorunlu belli firmalar vardır. Bu firmalara malın üretiminden başlayarak pazarlama aşamasına kadar söz sahibidir. Bir diğer önemli unsur ise piyasanın yerini alan devlet faktörünün ortaya çıkmasıdır.
Devlet ve ekonominin bir araya gelmesi meşrulaşma ihtiyacını arttırır. Devletin egemen olması, etkin bir rol oynamaya başlaması ekonomik dalgalanma ve yönetme sorunlarının ortaya çıktığının bir göstergesidir.
Bütün bunların yanı sıra Habermas meşruluk krizinin/ bunalımının olma sebebini ele alır ve 2 unsur üzerinde durur.
1.Ekonomik sistem kar düşer ve tehdit altındadır.
2.Siyasal sisteme olan güven azalır.
Toplum tarafından yönetime yöneticilere karşı bir hoşnutsuzluk mevcuttur. Bütün bunlara ek olarak yaşadığımız dönem içerisin de meşruluk krizinin görmemiz fazlasıyla mümkün. Bu meşruluğu geçerli kılabilmek için ise toplumun değerleri gibi bazı konuların kullanıldığı görülebilir.
Kaynakça:
Wallace, Wolf, Çağdaş Sosyoloji Kuramları,2012
