Sanat toplum içindir anlamı, sanatın toplumu yansıtması ve topluma karşı didaktik bir tavır ile yaklaşmasıdır. Sanatın ve sanatçının toplumun bir parçası olduğu ve ne olursa olsun toplumdan ayrı düşünülemeyeceği ifade edilmektedir. Bu noktada sanatın illa ki toplumu eğitmek veya topluma karşı sorumluluk duymak gibi görevleri bulunmamaktadır. Ancak ne kadar uzak durmaya ve yansıtmamaya çalışırsa çalışsın, sanat eseri ve sanatçı yaşadığı toplumdan, dönemden ve coğrafyadan izler taşımaktadır. Bu nedenle de her eser, aslında topluma bir şekilde ayna görevi görmektedir. Sanatçı bunu bazen bilerek yapmakta bazen de istemsizce yapmaktadır.
Başlıklar
Sanat Toplum İçindir Görüşünü Benimseyen Sanatçılar
- Jules Bastien-Lepage
- Columbano Bordalo Pinheiro
- Alfredo Volpi
- Pascal Dagnan-Bouveret
- Jose Malhoa
- Harald Slott Moller
Sanat Toplum İçindir Hangi Akım?
Toplum için sanat görüşlerini benimseyen akımların en önemlisi belki de temsilcisi toplumsal gerçekçileridir. Toplumsal gerçekçi sanatçılar, özellikle sosyal düzeni yansıtmayı hedeflemektedirler. Ayrıca, sanat, toplumun ona ihtiyacı olduğunda var olmalıdır. Yine de sanatın toplum için olduğu görüşünü savunan akımlar arasında ‘Natüralizm’ akımı öne çıkmaktadır. Natüralist sanatçılar, daha çok toplumdaki olumsuzluklar ve çirkinlikleri yansıtmayı amaçlamışlardır. Ana temada çoğunlukla toplumda damgalanmış kesimler, yaşlılar, köylüler, suçlular, köleler vardır.
Sanat Toplum İçindir Hangi Dönem?
Sanat toplum içindir görüşü her dönem mutlaka karşılık bulan, düşünürler ve sanatçılar tarafından benimsenen bir görüştür. Ancak çoğunlukla toplumsal süreçlerin yoğun olduğu dönemlerde baskın olmaktadır. Savaşlar, ihtilaller, devrimler, iç karışıklıklar, yoksulluklar gibi sosyal, siyasi ve ekonomik problemlerin yoğun olduğu dönemlerde sanat da diğer her kurum gibi kendini topluma karşı sorumlu hissetmektedir. Bu nedenle Rönesans, Barok, Rokoko gibi sanat dönemlerinde bu görüş daha baskın haldedir.
Sanat Toplumdan Ayrı Olabilir Mi?
Sanatın toplumdan tamamen soyutlanması neredeyse olanaksızdır. Sanatın yaratıcısı bir sanatçıdır ve sanatçı toplumun bir parçasıdır. Yukarıda da kısaca değinildiği üzere, bir kişinin toplumdan hiç etkilenmeme ihtimali yoktur. Toplumuna zıt tavırlar sergileyen bir sanatçı da toplumsal etkiye maruz kalmış demektir. Dolayısıyla her sanatçı eserine doğrudan yansıtmasa dahi toplumsal eserler vermektedir. Bazen eserin ana teması veya görseli sanatsal olmayabilir. Örneğin yapılan bir doğa resmi, görünürde imgesel olarak toplumsal bir görsele sahip değildir. Ancak, ressamın hayatı incelendiğinde onun sanat aracılığıyla bazı toplumsal veya sosyal problemlerine karşı çözüm arayışında olduğu görülebilir. Psikolojik ve sosyal problemlerini, aile sorunlarını doğrudan yansıtmadığı halde resimlerinde bunu farklı metaforlar ile dile getiren Vincent Van Gogh gibi birçok ressam ve sanatçı bulunmaktadır.
Türk Edebiyatında Sanat Toplum İçindir Anlayışı
Sanat toplum için midir yoksa sanat için midir tartışması Türk edebiyatında da önemli bir tartışmadır. Sanatın toplum için olması gerektiğini savunan akımların başında gelen toplumcu gerçekçiler bu dönemde önemli eserler vermişlerdir. Aynı zamanda bu yazarların ve sanatçıların, kendi dönemlerinde önemli toplumsal rollerinin oldukları da bilinmektedir. Bu yazarlardan ve edebiyat akımlarından bazıları aşağıda listelenmiştir.
Sanat toplum içindir anlayışını benimseyen Türk edebiyatı akımları ve gruplar:
- Tanzimat I. Dönem
- Milli Edebiyatçılar
- Beş Hececiler
- Toplumcu Gerçekçiler
Sanat toplum içindir anlayışını benimseyen bazı Türk yazarlar:
- Rıfat Ilgaz
- Nazım Hikmet
- Mehmet Akif Ersoy
- Aziz Nesin
- Orhan Kemal
- Yaşar Kemal
- Halide Edip Adıvar
- Ahmet Haşim
- Sabahattin Ali
İlgili İçerik: Sanat Sanat İçindir Ne Demek?
