Bilimsel Makale Yazımında Doğru Dergi Nasıl Seçilir? 11 Etkili Tüyo

Akademik bir makale yazdınız ve makalenizi yazdıktan sonra hangi dergiye göndereceğiniz hakkında hiçbir fikrinizin olmadığını varsaydığımız zaman belli başlı püf noktalardan bahsetmek önemlidir. Öncelikle makalenizin hangi bilim dalı ile ilişkin olduğu ve hangi konuda nasıl bir problematiği ortaya koyduğuna dikkat etmek gerekmektedir. Bu meselenin net olması ve bu konuda kafa karışıklığı yaşamamanız çok önemli çünkü makale içeriğinize uygun nokta atışı bir dergi bulursanız makalenizin yayınlanma oranının yükseleceği aşikardır. Makalenize uygun dergiyi araştırırken yerli mi yoksa uluslararası menşeili bir dergide yayın yapmak istediğinizi belirlemeniz de önemlidir. Ayrıca dergileri araştırırken dergilerdeki hakemlerin ve editörlerin bilimsel camiada çalışkan, güvenilir, bilim yolunda önemli başarılara imza atmış kişiler olmasına da dikkat edin. Çünkü bazı dergilerin işleyişi o dergideki kurulun özenli ya da özensiz çalışma şekillerine göre değişebilmektedir.

Bilimsel Makale Yazımında Doğru Dergiyi Bulmanın 11 Adımı

Bilimsel makale yazımında doğru dergiyi bulmak için öncelikle makalenizin türünün ne olduğunu bilerek araştırma yapmanız çok önemlidir. Örneğin bir derleme, deneme ya da olgu sunumu yaptığınız makaleler için yayınlamak istediğiniz derginin şartları ve amaçlarını okumak çok önemlidir. Derginin uluslararası mı yoksa yerli menşeili mi olduğu sizin için önemliyse araştırmalarınızı bu konuda da derinleştirmeniz önemlidir. Makalenizin özgün olmasına ve intihal kesinlikle içermemesine dikkat etmeniz gerekmektedir. Sadece iş sizde bitmeyeceği için derginin hakem ve editörlerinin de rolünün büyük olduğunu söylemek gerekmektedir. Detaylandırmak gerekirse izleyeceğiniz adımları şu şekilde anlatmak mümkündür;

• Dergipark üzerinden alanınız ve makalenizin konusuna uygun dergileri araştırın. Filtreleyerek hangi dergiyi görmek istediğinizi seçebilirsiniz. Bu işin en basit ve genel olan kısmıdır. Çünkü Dergipark, bağlamı üzerinden genel bir tarama yapıp dergi bulabileceğiniz başka seçeneklere de yönlenmenize olanak sağlar.
• Dergi bulmak için araştırma yaparken makale konunuzla ilgili anahtar kelimeler kullanarak taramalar yapabilirsiniz. Örnek, toplumsal cinsiyet alanında çalıştınız diyelim, o halde araştırma yaparken toplumsal cinsiyet veya cinsiyet, kadınlık, erkeklik, lgbtiq gibi anahtar kelimeleri kullanabilirsiniz.
• Makalenizin derleme, deneme, olgu sunumu veya farklı bir temada olup olmadığına göre hedef kitle belirleyip ona yönelik dergi arayabilirsiniz.
• Bazen dergiler e- mail aracılığıyla ya da kendi web sitelerindeki prosedürü izleyerek kendilerine makale göndermenizi isterler. O nedenle seçtiğiniz derginin sosyal medya hesabı olup olmadığına veya web sitesi olup olmadığına da ayrıyeten bakın.
• Başka nerelerde dergi arayabilirim diyorsanız SCOPUS, Elsevier, Pubmed, semanticscholar, CORE, Taylor&Francis vb. yerlere bir göz atabilirsiniz. Oradaki yayınlara ve yayınlandıkları dergilerin kalitelerine göz atarak çemberinizi genişletmeniz mümkündür. Ayrıca bu tip yerlerden uluslararası yayınları taramak daha kolaydır.
• Potansiyel bir dergi buldunuz diyelim derginin amacı, yayın politikası ve dergideki yayın kuruluna bir göz atın.
• Ne olur ne olmaz diye dergiye mail atın ve yayın yapmak istediğinizi yayın rehberinin hala güncel olup olmadığını sorun. Veyahut araştırmada ele aldığınız meselenin derginin içeriğine uygun olup olmadığını sorabilirsiniz. Tabi araştırma ile ilgili her şeyi yazmak olarak anlaşılmasını istemem. Örneğin, risk toplumu kuramını kullandığım bir göstergebilim çalışmam var derginin bu sayısı ile uygun olur mu gibisinden bir soru sormanızı öneririm. Ne kadar hızlı cevap alırsanız derginin o kadar özenli olduğunu görürsünüz.
• Bir diğer önemli konu derginizin hangi indekste taranıyor olduğunu bilmektedir. Tr Dizin mi SCI, SSCI ve AHCI kapsamında mı olduğuna bakmanız, kontrol etmeniz önemlidir. Çünkü bazı yerel ve ulusal dergiler herhangi bir indekste taranmayabilir.
• Makaleyi göndereceğiniz dergiye tamamen karar verdikten sonra derginin prosedüründe belirtilen yazım kurallarına uyarak son makale gönderim tarihine kadar makaleyi göndermeniz gerekmektedir.
• Makaleyi gönderdikten sonra artık editörle iletişiminiz çok önemlidir. Akademik yayınlarda bazen hakem atama ve değerlendirme süreci uzun sürebilmektedir. Bu nedenle makalenizin durumunu ara ara editöre mail atarak sorabilirsiniz.
• Hakem düzeltme verebilir veya makaleniz direkt olarak yayınlanabilir. Düzeltmeler gelirse tekrardan hakemlerin belirttiği anekdotlar doğrultusunda düzeltmeleri yapıp göndermeniz önemlidir.
• Size bu konuda söyleyebileceğim en önemli detay, dergi seçerken derginin kalitesini göz önüne almanız ve daha önce dergide yayınlanmış çalışmalara genel olarak bir göz atmanız olacaktır. Çünkü kaliteli dergilerde hem yayın kalitesi hem de yayını yapan kişilerin akademik olarak kalitesi çok önemlidir. Baştan savma her makaleyi yayınlayan bir dergiye yazı göndermektense hiç yayın yapmamanız daha uygun olacaktır. Ayrıyeten maillerinize ilgi ve alaka ile dönülmesi ve yavaş- ağır bir işleyiş enerjisi hissedilmemesi bir derginin itibarını güçlendiren önemli bir detaydır.

İlginizi Çekebilir: Akademik Dergide Nasıl Yayın Yapılır?

Makalem Uzun Süredir Hakem İncelemesinde Ve Editör Mesajlarıma Yanıt Vermiyor Ne Yapmalıyım?

Makaleniz uzun süre hakem incelemesinde kaldıysa ve yayın tarihine çok az bir zaman varsa süreci takip edememekten kaynaklı endişelenmeniz normaldir. Bazı dergiler, makale yayın aşamalarını düzenli olarak Dergipark sistemine girmeyebiliyorlar. Bu durum net olarak makalenizle ilgilenilmediği anlamına gelmiyor. O nedenle editörle iletişim kurmanız her zaman çok ama çok önemlidir. Editör mesajlarınıza yanıt vermiyorsa kendisine ulaşabileceğiniz farklı bir iletişim aracı araştırabilir, ya da yardımcı editörlere mesaj atabilirsiniz. Ciddi bir süreç makaleniz dergide bekliyorsa ya farklı kişilerle iletişime geçip durumu düzeltmeye çalışabilir ya da makalenizi dergiden geri çekebilirsiniz.

İlginizi Çekebilir: Uluslararası Hakemli Dergi Nedir?

Bir Dergiye Makale Gönderdim Yayın Tarihi Geçti Hala Herhangi Bir İşlem Yapılmadı Ne Yapmalıyım?

Makalenizi gönderdiniz ve derginin belirttiği yayın tarihi geldi, derginin yeni sayısı çıktı ama sizin makalenizle ilgili hiç ses seda yok diyelim. Makalenizin yayına alınmadığını anlamanız mümkündür fakat belki daha sonraki sayılar için değerlendirilebilir. Bazı dergiler sadece çıkacak olan yeni sayıları için değil, diğer gelecek olan sayıları için de her zaman havuzda makale tutabilirler. Dergipark üzerinden yayın yapacaksanız her derginin kendi sayfasından girip böyle bir bilgi olup olmadığını kontrol etmeniz tavsiye edilir. Ancak yine de editöre sorup detaylı bilgi almakta veya uygun görürseniz makaleyi geri çekmekte fayda vardır.

Makaleme Yapılan Atıfları Nasıl Bulurum?

Makaleme yapılan atıfları nasıl bulurum diyorsanız en bilinen yönteminin Google scholar profili oluşturmak olduğunu söylemek mümkündür. Adınıza kayıtlı makalelere gelen atıfları buradan görebilirsiniz. Dergipark profil sayfanız üzerinden de makalenize gelen atıfları görmeniz mümkündür. Web of science, Sobiad veya atıf arama motoru gibi bazı seçenekleri de kullanarak makalenize yapılan atıfları görmeniz mümkündür. Bazen araştırmacılar yelpazeyi genişletmek için Academia veya ResearchGate profilleri de oluşturarak kendilerine gelen alıntıları takip edebilmektedir.

KAYNAKÇA:

• DENİZ, K., & KARAGÖL, E. (2018). Akademik yazma açısından dergi yazar rehberleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 6(4), 1210-1225.
• GÜNEY, N. (2011). Akademik Yayın Dünyasına Pratik Bir Bakış. Necmettin Erbakan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 31(31).
• Hamurcu, M., & Tamer, E. R. E. N. (2017). Science citation index (SCI) kapsamında dergi seçimi için analitik ağ süreci yönteminin kullanılması. Harran üniversitesi mühendislik dergisi, 2(2), 54-70.
• Yılmaz, B. (2003). Türkiye Akademik Dergiler Rehberi-2002. Bilgi Dünyası, 4(1), 91-91.

İlginizi Çekebilir: Kongre Bildirisi Nedir?