Bu yayında göç sosyolojisi çerçevesinde düzensiz göç nedir? Sorusuna cevap verilmiştir. Not niteliğinde olan bu yayında bütünlük aramayınız.
Can güvenliği başta olmak üzere, ekonomik ve siyasi olarak kendisini güvende hissetmeyen kişiler, siyasi sınırları aşarak daha güvenli ve huzurlu olabileceklerini düşündükleri başka ülkelere sığınmaktadırlar.
Savaş ve iç çatışmaların yaşandığı ülkelerden, özellikle Avrupa ülkelerine kaçmak isteyen mülteciler, göçmen kaçakçıları veya insan ticareti yapan suç şebekeleri aracılığı ile yasa dışı yollardan göç ederek hedeflerine ulaşmak istemektedirler. Zaman zaman yasa dışı değil de bireysel düzensiz göçler de olabilmektedir.
Artık tüm dünyayı faaliyet alanı olarak gören milyarlarca dolarlık uluslararası bir sektör haline gelen düzensiz göç, temel olarak bir ülkenin topraklarına girişte, o ülke tarafından belirlenmiş kural ve yasalara uyulmamasını, yani yasa dışı yollardan o ülkeye geçilmesini ifade etmektedir.
Özetle, ‘Sınır ötesi insan hareketliliğinin devlet otoriteleri tarafından kontrol edilemeyen’ tüm yönlerini kapsayan düzensiz göç, göçmen kaçakçılığı ve insan ticareti ile sınırlı olmayıp, yasal veya yasa dışı göçmenlerin kaçak veya zorla çalıştırılması gibi birçok konuyu içine alan, oldukça geniş bir kavramdır.
Düzensiz göçmenlik durumlarını şu başlıklar altında özetleyebiliriz:
Ülke sınırlarından yasa dışı giriş yapmak veya yasa dışı çıkış yapmak
Sahte ya da tahrif edilmiş seyahat belgeleri ve diğer belgelerle sınır kapılarından giriş veya çıkış yapmak
Yasal mevzuata uygun olarak giriş yapılmakla birlikte, vize süresi veya vize muafiyetinin tanıdığı kalış süresinin bitiminden ya da yetkili makamlarca verilmiş oturum izninin bitiminde çıkış yapmayarak, izinsiz ikamet etmek
Düzensiz Göç ve Enformel Sektör İlişkisi
Düzensiz göçü yaratan unsurların başında yasa dışı çalışma gelmektedir. Çalışma izni olmayan yabancılar, sigortalı olarak veya resmi biçimde çalışmadıkları için, güvencesiz, yasal olmayan bir biçimde ve düşük ücretlerle çalışmaktadırlar.
Türkiye’de genel olarak kayıt dışı istihdam oranı çok yüksektir. Kaçak göçmen işçi istihdamının en yoğun olduğu sektörlerden biri olan inşaat sektörü ise Türkiye’de kayıt dışı çalışmanın en yaygın olduğu sektördür.