Aforizma, özlü, çarpıcı, aykırı söz, özdeyiş anlamındadır ve düşünce duyguları kısa biçimde anlatan sözler olarak ifade edilir. Özdeyişlerin genelde söyleyenleri bellidir ama bazı sloganlaşmış özdeyişlerin söyleyeni bilinmeyebilir. Özdeyişler, kimi zaman motto, ülger ve kelamıkibar olarak da anılırlar.
Başlıklar
Aforizma Örnekleri
Aforizma örnekleri şöyledir;
- Nietzsche – “Benim arzum başkalarının bir kitapta anlattığı şeyi, on cümlede anlatmaktır.”
- Saramago – “Damarlarımdaki kan gibisin varlığını her an hissetmiyorum ama yokluğunda yaşayamam.”
- Franz Kafka- ‘’Beyinlerimiz savaşsın isterdim ama görüyorum ki siz silahsızsınız bayım.’’
- Sartre – ‘’Cehennem başkalarıdır.’’
Aforizma örnekleri, kısa cümleyle anlatılmak istenen konunun tamamını anlatmak ile ilgilidir. Birçok yazar ve filozof aforizma yazma konusunda ustadır. Filozoflar, insanlara felsefi mesaj verebilmek için anlatmak istedikleri şeyi kısa cümlelerle ifade ederler. Örneğin insanlara ders verici nitelikte bir konuyu anlatmak istiyorlarsa bunu kısa, net ve anlaşılır cümlelerle yapabilirler. Böylelikle aforizmaların önemi de anlaşılmış olur.
Felsefede Aforizma Nedir?
Felsefede aforizma, özlü veya espri ile ifade edilen doğruluk veya görüş bildirimidir. Bu terim genelde felsefi, edebi ve ahlaki ilkelere uygulanır. Aforizmaları söyleyenlerin çoğunlukla kim oldukları bilinir ancak bazı özdeyişler anonimdir. Filozoflar aforizmaları toplumsal mesaj vermek için kullanırlar. Birçok filozofun kendisi ölmüş olsa bile özdeyişlerinin hala toplumun tüm kesimlerince bilindiği gerçeği unutulmamalıdır.
Edebiyatta Aforizma Nedir?
Edebiyatta aforizma, herhangi bir konu hakkında mutlak bilinmesi gereken esas özelliklerin açık, kısa ve anlaşılır bir biçimde anlatma sanatı olarak ifade edilebilir. Aforizma özlü, çarpıcı ve aykırı söz şeklindedir. Türkçe’de aforizma vecize olarak da bilinir. Aforizmalar çoğunlukla toplumsal mesajlar ve anlamlar barındırırlar. Ders verici, öğretici ve geliştirici nitelikte olan aforizmaların çoğu zaman söyleyeni bellidir. Fakat bazen anonim olarak üretilmiş aforizmaların olduğu da görülebilir.
Aforizmanın Cümle İçerisinde Kullanımı
Aforizmanın cümle içerisindeki kullanımı şöyledir;
- Benliğini, varlığımı kır gitsin çünkü bu ten gözü, kulağa tıkanmış pamuğa benzer.
- Şanssızlığa katlanabiliriz çünkü dışarıdan gelir ve tümüyle rastlantısaldır.
- Çağı etkileyen ilkeler değil, kişilerdir.
- Beni öldürmeyen şey güçlendirir.
Aforizmalar, herhangi bir konu hakkında mutlaka bilinmesi gereken özelliklerin açık, kısa ve anlaşılır olarak ifade edilmesidir. Felsefede ve edebiyatta çok fazla kullanılır. Aforizmaların çoğunlukla söyleyeni ve üreticisi bellidir ancak bazen anonim olarak üretilen ve kulaktan kulağa aktarılan aforizmalar da vardır.
İlginizi Çekebilir: Felsefi Bilgi Nedir?
Aforizmacı Üslup Nedir?
Aforizmacı üslup, özlü sözleri cümle içerisinde çok fazla geçiren kişilerin üslup tarzıdır. Örneğin her konuşmada ünlü filozoflardan veya kişilerden özlü sözleri kullanan birisinin aforizmacı üsluba sahip olduğu görülebilir. Arkadaşlar arasında da genelde kısa ve net olarak kendisini ifade eden kişilere aforizmacı denebilir.
Aforizma Konulu Kitaplar
Aforizma konulu kitaplar şu şekildedir;
- Franz Kafka – Aforizmalar
- Friedrich Nietzsche – Aforizmalar
- Stephan Hawking – Aforizmalar
- Halil Cibran – Nebi
- Arthur Schopenhauer – Yaşam Bilgeliği Üzerine
- Halil Cibran – Kum Ve Köpük
- Tolstoy – Bütün Mutluluklar Birbirine Benzer
- Oruç Aruoba – De ki işte
- Friedrich Nietzsche – Ecco Homo Kişi Nasıl Kendisi Olur?
Aforizmalar, ifade edilmek istenen şeyi açık, anlaşılır ve sade biçimde ifade eden kısa cümlelerdir. Filozoflar insanlara toplumsal mesajlar vermek için hep aforizma yazmıştır. Bu nedenle birçok filozofun özlü söz yerine geçebilecek düşünceleri ve felsefi cümleleri vardır. Aforizmalar, özdeyiş olarak da bilinir. Aforizmaların çoğunlukla söyleyeni bellidir fakat bazen anonim özdeyişlerin olduğunu da görebilmek mümkündür. Aforizmaların toplumsal mesaj verme konusunda büyük bir önemi vardır. İnsanlık için öğretici, geliştirici ve ders verici nitelikte olabilirler.
İlgili İçerik: Argüman Nedir?