Endüstri kelime anlamıyla sanayi, işleme anlamına gelir. Endüstri sosyolojisi ise toplum biliminin temel olarak çalışma yaşamına ve çevrenin endüstri ilişkilerine odaklanmış bir alt disiplindir. İnsanların çalışma hayatı içerisinde yaşadığı toplumsal etkileşimler ve değişim inceleme alanına girer. Toplumsal değişim ve dönüşüm zamanla endüstri sosyolojisini oluşturmuştur. Toplumlar her dönemde kimi zaman kol gücüne dayanan avcılık toplayıcılık ile kimi zaman ise fabrikalaşmış yapılarda seri üretim ile gerçekleşti. Bu üretim zamanla seri üretime geçse de oluşturduğu toplumda etkisi büyük ölçüde kaçınılmaz olmuştur.
Bottomore’nin değimiyle ilk dönem sosyolojisi özellikle 18.yy siyasal ve ekonomik devrimlerin yarattığı sosyal sorunlarla ilgilenmiş ve bir anlamda her şeyin üzerinde ^Yeni endüstri toplumunun bilimi^ olmuştur. (Bottomore, s.7). Saint Simon, Comte , Spencer, Durkheim ,Karl Marx ve Weber gibi öncü sosyologlar endüstri üzerine çalışmalar yapmıştır.
Tarım toplumu geçmiş, endüstri toplumunu şimdi ve post endüstriyel toplumu da gelecek olarak görmek mümkündür. Zamanla ülkeler elinde bulundurdukları sanayi ile gelişmişilik seviyesine bakılmış ve bir değişimden bahsedilmiştir. Burada insan ve değişim kalıplarının oluşumu sosyolojinin gelişimine katkı sunar. Endüstri kavramı daha çok ikinci dünya savaşı sonrası bir popülarite kazandı çünkü savaşta kazanma ve ya kaybetmenin değil elinde sanayi ve silahın olduğu ülkeler dünyada hakimiyet kurup elinde ekonomiyi yaratan grup olmuştur. Günümüzde bu durum bilgi ile eşdeğer görülebilir
Endüstri sosyolojisi incelenirken var olan bir endüstri toplumundan bahsedilebilir. Bu toplum tipi kendini fabrikaya adamış bir insan prototipi yaratmaktır bir nevi ideal bir kapitalist toplum inşasıdır. Fabrikalaşmanın yeni olduğu dönemlerde bu durum işçinin emek karşılığı ücret alması gibi basit görünmekte ancak günümüz post endüstriyel topum karaktersitiğinde ki kapitalizmin temelleri sayılır. Tarım toplumundaki toplu geniş aile yapılanmasının endüstri toplumunda çekirdek aileye dönüştüğü ve genel özelliklerinin işbölümü, uzmanlaşma, teknolojik gelişmeler, formel ilişkiler ve bireyciliktir. İlerde bu durum daha da sistematikleşip post endüstriyel toplum özelinde yeni bir biçim kazanacaktır.
KAYNAKÇA:
- https://tr.m.wikipedia.org
- Bottomore T. and Nisbet R., (1990) Yapısalcılık, Sosyolojik Çözümlemenin Tarihi, çev. Binnaz Toprak , V yay. Ankara
