Felsefe ile bilim arasındaki farklar şu şekildedir;
- Bilim deney ve gözleme dayalı iken felsefe akla ve mantığa dayalıdır.
- Bilim sürekli bir değişim ve ilerleme içinde iken felsefe yığılarak ilerlemektedir.
- Bilim var olanı incelerken felsefe olması gerekeni incelemektedir.
- Bilim konuları parçalara ayırarak ele alırken felsefe konuları bütüncül bir bakış açısı ile ele almaktadır.
- Bilim, olaylar arasındaki nedenselliği açıklamaya çalışırken felsefe olayların var oluş nedenlerini açıklamaya çalışmaktadır.
Başlıklar
Felsefe ile Bilim Arasındaki Benzerlikler Nelerdir?
Felsefe ile bilim arasındaki benzerlikler şu şekildedir;
- Hem felsefe hem de bilim insan aklının ürünüdür.
- İki alan da yaşamı, evreni, insanı anlamayı amaçlamaktadır.
- Hem felsefede hem de bilimde bilgi, eleştiri süzgecinden geçmektedir.
- Soru sormak ve bu sorular ışığında cevap aramak önemlidir.
- Her iki alan da şüphe etme ile başlar.
Felsefe ile Bilim Arasındaki İlişki
Felsefe ile bilim arasındaki ilişki, ilkçağlarda bütünseldir. İlkçağlarda felsefe ile bilimin ayrımını gözlemlemek pek mümkün değildir. Bu dönemin filozofları aynı zamanda bilim adamlarıdır. Felsefenin tüm bilimlerin anası olmasının sebebi de budur. Daha sonra kendi disiplinini kuran alanlar bağımsızlığını ilan etmişlerdir. Bilim de bu alanlardan birisidir. Ortaçağ’da ise felsefi düşünce din ve varoluş konularına daha fazla eğilmiştir. Bilim bu noktalarda felsefeden bağımsızlığını ilan etmeye başlamıştır (Cevizci, 2013).
Felsefe Olmadan Bilim Olur Mu?
Bilim, felsefeden doğmuştur, dolayısıyla birbirinden ayrı düşünülemez. Özellikle bilim, kendisinden doğduğu felsefe olmadan olamaz. Bilim, felsefenin kurduğu ilk kavramsal çerçeve üzerinde yükselmiştir. Evrensellik gibi temel bir ortak paydada buluşan bu iki alanın ayrımının mümkün olduğunu savunan kimseler, modern bilimin de felsefenin temel ilkeleri üzerine kurulu olduğu gerçeğini göz ardı etmektedirler (Şimşek, 2008).
Felsefe Bilime Ne Katar?
Felsefenin bilime kattıkları aşağıda maddeler halinde verilmiştir:
- Felsefenin sorduğu sorular, bilime yeni araştırma alanları sağlamaktadır.
- Felsefe bilime bir buluş mantığı oluşturmaktadır.
- Felsefe, bilim insanlarının çalışmalarında yaratıcı olmalarına hizmet etmektedir.
- Bilimsel araştırmalar ve yöntemler için bilim insanları, felsefeden yararlanmaktadır.
- Felsefe bilim insanlarına bakış açısı sunmaktadır ve daha geniş bir yelpazeden bakmalarını sağlamaktadır.
Bilim ve Felsefe Evrensel Midir?
Bilim, evrenseldir. Nesnel bir çalışma alanıdır ve dolayısıyla evrenseldir. Felsefenin öznel olması evrensel olmadığı anlamına gelmemektedir. Dolayısıyla, bilim de felsefe de evrenseldir. Yalnızca evrensellik yönleri farklıdır. Bilimin kabul ettiği her teori ve kanıt evrenin her noktasında geçerlidir. Felsefenin ele aldığı konuların ise kendisi evrenseldir. İnsan, doğa, var oluş gibi evrensel konuları ele alması bağlamında felsefe de evrensellik göstermektedir.
Kaynakça
- Cevizci, Ahmet (2013), Felsefeye Giriş, Nobel Yayınları, 3. Basım, Ankara.
- Şimşek, Lütfi (2008), Felsefesiz Bilim Olabilir Mi?, Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 1. Sayı.
İlginizi Çekebilir: Bilgi Türleri Nelerdir?