Sosyolojide fenomen, kesinliği belli olmayan durumu ifade etmektedir. Bir konuda, kavram veya durumu belirtmek için kullanılan fenomen sosyolojik olarak araştırılarak yöntembilim üzerinden incelenebilir. Gözlemlenebilen ancak kesinliği olgusal olarak ortaya konmayan bir kavram veya durumu işaret etmektedir. Sosyolojik olarak fenomenleri inceleyen yöntembilim fenomenolojidir. Kant, fenomeni numenin karşısında konumlayarak duyularla algılanabilen gerçeklikler olarak ele almakta, sosyolojide ise bu algıların ortaya konabilmesi için çeşitli akademik araştırmalara ihtiyaç duyulmaktadır.
Felsefede Fenomen Nedir?
Felsefede fenomen, somut ve algılanabilir olan nesnel gerçekliklere tekabül etmektedir. Bir kavram, nesne ya da olayın algılanabilir gerçekliğini gözlemlemek şeklinde de anlaşılabilir. Varlığın idrak edilebilir gerçekliğini ifade eden fenomen kavramını Kant, duyumlarla algılanmayan numen teriminin karşısında konumlandırır. Fenomenlerin keşfedilmesi için ele alınan konu üzerine sahada sınayıcı araştırmalar yapılması gerekmekte, farklı bilim insanlarının fenomeni farklı olgusal gerçeklikler içerisinde sınaması önerilmektedir.
Platon’a Göre Fenomen Nedir?
Platon’a göre fenomen, idealar düşüncesi ile açıklanabilmekte, görünenlerin içerisinde yaşadığımız alem aslolan ideaların ise görünüşlerin yansıdığı yer olduğu söylenebilmektedir. Bu bakımdan filozofa göre fenomen, idealardan yansıyan görünüşlerin algılanabilir formlarıdır. Görünüşlerde anlamlandırılan iyi ve kötü gibi yargılar, idealar aleminden yansıyanlardır. Öyleyse, iyi veya kötü olarak adlandırılan fenomenler, idealardan yansıyanlar kadarıyla algıladığımız gerçekliklerdir.
İlginizi Çekebilir: Felsefenin Ortaya Çıkışı
Fenomenoloji Kısaca Nedir?
Fenomen anlamı, bir olay, durum veya kavramın algılanabilir gerçekliğini ifade ederken fenomenoloji ise olguların deneyim yolu ile anlamlandırılma biçimlerini ifade eder. Fenomenolojik yöntem, olguların deneyim yolu ile anlamlandırılmasına ışık tutmaktadır. Verilere değil, ilksel kabullere bakarak gerçekliğe ulaşmayı temel alan bu yöntem sosyolojide kullanılan önemli yöntemlerden biridir. Yönelimseldir ve fenomenolojik olarak dedüksiyon denilen paranteze alma yöntemini kullanır. Paranteze alma, bir fenomenin özüne ulaşabilmek için fenomene içkin olan verilerin ayıklanma sürecini kapsar ve aslolan gerçekliği keşfeder.
