Simmel, 19. Yüzyılın toplumsal dinamiğine baktığımız zaman büyük düşünürlerin gölgesinde kalmıştır. Sanayi devrimi, fabrikalaşma, kentleşme, nüfus hareketleri, siyasal ve bilimsel devrimlerin yaşandığı, toplumların alt üst olduğu bir dönemde Durkheim’ın, Weber’in ve Marx’ın olaylara makro bakması Simmel’in ise daha çok insan etkileşimlerinin üzerinde düşünerek mikro bakması temel nedendir.
Georg Simmel genel olarak toplum tanımı yapmak yerine insan etkileşimlerine odaklanıyor. Ona göre ,sosyolojinin görevi, bu etkileşimlerin arkasındaki biçimleri bulmaktır. Genel olarak altı toplumsal tipinden bahsedebiliriz. Bunlar; Yabancı, yoksul, cimri, savurgan, maceracı, kumarbaz.
YABANCI
- Mekana bağlantılı olarak analiz eder.
- Yabancılık tek başına olan bir şey değildir, etkileşimlere bağlıdır.
- Gezginle kıyaslar. O dönemlerde averelik, gezerek bir yerlerin keşfedilmesinin önemli olduğu zamanlardır.
Gezgin ; bugün gelen, yarın giden
Yabancı; bugün varolan yarın da olabilecek biri.
- Bulunduğu yere hem uzak hem yakın kişi.
Uzak olduğu ve toplumun dışında olduğu için nesnelde olabilir. Çünkü çıkar ilişkilerinin içinde değildir. Objektif bakar.
Aynı zamanda en mahrem konumuzu konuşabileceğimiz kadar da yakındır. Burada da ‘barmen’ örneğini verir. Barmenleri hiç tanımayız ancak, bara gittiğimizde ona içimizi dökebiliriz çünkü bizim için bir tehtit unsuru değildir. - Yabancılığın bir yılı yoktur. Burada İstanbul’da yaşayan Romanları örnek gösterebiliriz. Romanlar kaç senedir İstanbul’dadırlar ancak hala yabancı olarak nitelendirirler.
- Yabancı olmak sabit değildir, iş için çıktığı başka ülkede, şehirde insan yabancı sayılabilir.
- Yabancı her dönem değişebilir.
- Yabancıyla toplum arasındaki ilişkide değişebiliyor.
- Yabancıların topluma kabul görmesinin en kolay yönü ticarettir. Satacağı malzemeler ucuzdur, oradaki çalışanları riske atmaz. (isporta vb.)
- Tahakküm veya mağdur olan bir toplum değildir.
- Yabancıyı toplumun dışında göremeyiz, toplum olmazsa kime göre neye göre yabancı?
Hazırlayan: Rabia Şahin | Akdeniz Üniversitesi
