İlk Kadın Sosyolog ”Harriet Martineau” Kimdir?

İlk dönem kadın sosyologların o dönemden bu yana fazla değer görmediğini, isimlerinin neredeyse bilinmediğini düşündüğüm için ilk kadın sosyolog olan Harriet Martineau hakkında kısa ama bilgilendirici olacak şeyler yazmak istedim.

İlk Kadın Sosyolog ”Harriet Martineau” Kimdir?
harriet martineau kimdir
0

•Norwich’li bir tekstil üreticisinin kızı Harriet Martineau, 1802’de doğdu. Ebeveynleri Thomas ve Elizabeth Martineau, Üniteryandı ve kızların eğitimi konusunda ilerici görüşlere sahipti. Erkek çocukları gibi kız çocuklarına da iyi bir eğitim aldırmak için çabaladılar.
•Bir İngiliz sosyal teorist ve genellikle ilk dişi olarak anılan yazar, sosyologdur.
•Martineaun’un sosyoloji bilimi içerisindeki ilk macerası, ekonomi biliminin ve sosyolojinin her ikisinin de entelektüel bir öncülü olan “politik ekonomi”yi yaygınlaştırma çabasıydı.
•Martıineau, sosyoloğun rolünü halk eğitimcisi olarak görmüştür.
•Martineau, kendi izleyici kitlesini demokratik ve kapsamlı bir şekilde tanımlamıştır : kendisi gibi eğitimli entelijensiya, Britanya’nın siyasal sınıfı, hem orta hem de işçi sınıfının sıradan çalışan insanları, çocuklar ve kendisi gibi işitme engelliler, engelliler.
•Martıineau, sosyolojinin formülleştirilmesi, konusu ve yönteminin disiplinli ve sistematik biçimde geliştirilmesi gerektiğini savunmuştur.
•Martineau’ya göre sosyolojinin konusu, toplumdaki toplumsal yaşamdır. O toplumsal yaşamın kalıplarını, nedenlerini, sonuçlarını ve sorunlarını sosyolojinin konusu olarak görür.
•Martineau göre toplumsal yaşamın en önemli yasası, “insan birlikteliğinin büyük gayeleri”, her şeyden önce “muhteşem olanı, -tek genel olanı- insan mutluluğunu” amaçlar. O toplumun temel adaletini bu ilkeyle yargılar.
•Martineau, toplumsal düzenleme sisteminin, bireylerin özerk ahlaki ve pratik failler olarak temel insani doğaların gerçekleştirmelerine olanak tanıdığı ölçüde insan mutluluğuna yardımcı olduğunu ileri sürer.
•Martineau’nun sosyolojisi, Comte Ve Spencer’ın sosyolojisinden farklı olarak, ideal-tipik, tarih dışı, genelleşmiş “toplumsal sistem”in bir modelini kurmakla veya gelişim “aşamaları” açısından toplumların soyut bir tipolojisini oluşturmakla çok az ilgilendi.
•Martineau, tarihsel olarak gelişmiş toplumlarda insan ilişkileri ve etkinliklerinin gerçek tarzlarında toplumun temel örgütlenmesini araştırmayı uygun buldu.
•Martineau, niteliksel, karşılaştırmalı bir sosyologdur.
•Martineau, konukseverlik, gezi, paraya ve doğaya yönelik tutum, nezaket ve eğlence, çocukların tavırları, barınma normları ve diğerlerini araştırdı. Yani her toplumun eşsiz yaşamı olduğu kadar diğer toplumlarla benzerlikleri de onun doğrudan ilgi konusuydu.
•Martineau, yaşamında uğraştığı şeyin en iyisini yapmaya kararlıydı ve bunu, aşırı disiplin, kayda değer, kabiliyet ve günlük deneyimlerin ayrıntılarından zevk alarak yaptı.
•Kadınların hakları ve köleliğin yasaklanmasını kapsayan sayısız kamusal dava adına konuştu ve seyahat yaptı. Önde gelen feminist bir düşünürdür ve buna bağlı olarak yoğun bir toplumsal yaşam sürdürmüştür.

Harriet Martineau Eserleri

•Gençlerin Kullanımına Yönelik Adanmışlık Araştırmaları(1823)
•Ailelerin Kullanımına Yönelik Adresler (1826)
•Demerara(öykü)
•Society in America(1837)
•Retrospect of Western Travel(1838)
•Deerbrook(İlk roman-1839)
•Saat ve Adam: Tarihsel Bir Aşk (1839)
•Oyun Arkadaşı (Çocuk hikayeleri-1841)
•Hastada Yaşam(1844)
•Billow ve Kaya (1846)
•Hanehalkı Eiğitmi(1848)
•Otuz Yıllık Barış Tarihi 1816-1846 (1849)

Merhaba,ben Nezahat Kabadayı. Erciyes Üniversitesi Sosyoloji bölümü Lisans mezunuyum.

Yazarın Profili

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir