Türkler’in kaderini değiştiren Malazgirt savaşı nedir? Malazgirt savaşının nedenleri ve sonuçları nelerdir? gibi soruların cevabını vererek, tarih bilincinizi bir nebze de olsa arttırmayı istiyoruz. Dilerseniz ayrıntılara geçelim;
Başlıklar
Malazgirt Savaşı
Türk tarihinin en kıymetli zaferlerinden olan ve sonucu itibari ile Türk tarihinin dönüm noktalarından olan Malazgirt Meydan Muharebesi sadece Türk tarihinde önemli izler bırakmamıştır. Bu zafer dünya tarihi üzerinde de önemli izler bırakmıştır. İşte ayrıntıları ile birlikte 1071 yılında yapılan Malazgirt Meydan Muharebesi:
Dandakan Savaşı ile birlikte kurulan Büyük Selçuklu Devleti’nde yapılan kurultayda çıkan sonuç paralelinde Batı’ya doğru fetih hareketlerine başlanmıştır.
Başlayan Selçuklu akınlarını durdurmak isteyen Bizans İmparatoru Romen Diyojen, 1068 yılında Anadolu’ya doğru sefere çıkmıştır. Bu sefer neticesinde başarısız olan Diyojen;2 sefer daha gerçekleştirmiştir fakat bu seferlerden de başarı elde edememiştir.
Malazgirt Meydan Muharebesi’ne Ramak Kala
İyice hırslanan Diyojen Selçuklu Devleti’ni kökten yok etmek için doğrudan İran’a ulaşıp başkenti ele geçirmek için 200 bin kişilik ordu ile tekrar sefere çıkmıştır.Fakat Diyojen’in seferi sırasında Sultan Alparslan Suriye’deydi.
Bu 200 biu kişilik ordunun içinde Peçenek,Kıpçak,İslav ve Hazar Türkleri’de vardır ki bunlar savaşın gidişatını değiştirecektir.
Bu haberi alan Alparslan, Fatımiler’e doğru yaptığı seferi yarıda bırakıp Musul’a doğru hareket etmiştir.Buradan da ordusunu revize ederek(yaşlı ve yorgun askerleri terhis ederek) Anadolu’ya doğru harekete geçmiştir.
Bir Tarafta Paralı Ordu Bir Tarafta Parasız Ordu
Daha öncesinde de bahsettiğimiz üzere Bizans Ordusu farklı milletlerden oluşan paralı bir ordu idi. Fakat Alparslan’ın ordusu 50 bin kişilik;aynı amaç uğruna ölebilecek (Danışmend,Saltuk,Çavlı,Tutak,Artuk) yürekli askerlerden oluşmaktaydı..Bizans ordusunun 4 te 1 i kadar olmalarına rağmen savaşta nasıl galip geldiklerini ilerleyen bölümde okuyacaksınız.
Sultan Alparslan’ın Akıl Dolu Hareketi
Sultan Alparslan, yaptığı öncü savaşların ardından karargahını, Rahve Ovası’na yerleştirmiştir ve yüksek yerlere askerlerini yerleştirerek ovanın kontrolünü sağlamıştır.
Savaşa girmeyi uzunca düşünen ve kararsız kalan Alparslan, barış teklifi adı altında düşmanın durumunu tespit etmek için Diyojen’e bir heyet gönderdi. Diyojen Alparslan’ın bu teklifini reddetti çünkü sayıca Selçuklu’nun dört katıydı ve kazanma oranı çok yüksekti.
Bu olaylardan sonra Sultan Alparslan savaş düzenine geçmiştir.Diyojen’in de savaş düzenine geçmesi ile birlikte iki ordu karşı karşıya gelmiştir.
‘’Ben de içinizden biri olarak sizinle birlikte savaşacağım; benimle gelmek isteyenler peşime düşsünler, istemeyenler serbestçe geri dönebilirler.” Sultan Alparslan, bu meşhur sözünün ardından ilk hucumu başlatmıştır.
İlk çarpışma sonucunda, Alparslan’ın komuta ettiği ‘’Kurt Kapanı’’ bilindiği adıyla Hilal Taktiği ile Bizans Ordusu bir çember içine alınmıştır.
Diğer yandan da Peçenekler,Kıpçaklar,Uzlar yani Türk olan ama Bizans’ta savaşan paralı askerler Selçuklu tarafına geçmiştir. Bizans’taki Türk askerlerinin, Selçuklu tarafına geçmesiyle de savaşın seyri değişmiş oldu.Bizans Ordusu’nun büyük bir kısmı öldürülmüştür, bir kısmı esir alınmıştır ( imparator da dahil ).
Malazgirt Savaşı’nın Sonucunda Neler Oldu?
Malazgirt Savaş’ı sonucunda; Anadolu Türkler’in ebedi yurdu halina gelmiştir.Bir hükümdar savaş sonucunda esir alınıyorsa sonu meçhuldür. Fakat Sultan Alparslan esir aldığı Bizans İmparatoru Diyojen’e devlete misafir olarak gelmiş; imparator muamelesi yapmıştır. Bu hareketle de ne kadar yüce bir kişilik olduğunu kanıtlamıştır.
Daha sonra iki hükümdar arasında yapılan istişareler sonucunda barış antlaşması imzalanmıştır.
İmzalanan barış antlaşması sonucunda:
1) Bizans, Selçuklu Devleti’ne vergi ödeyecek
2) Bizans, savaş tazminatı olarak 1.5 milyon altın verecek
3) Bizans’ın tutsak ettiği İslam esirleri artık alıkonulmayacak.
4) Savaş durumunda Bizans, Selçuklu’ya asker gönderecek.
5) Diyojen kız çocuklarından birini Alparslan’ın oğluna verecek.
6) Urfa,Malazgirt,Menbiç,Antakya Selçuklu Devleti’ne bırakılacak.
Fakat bu antlaşmanın ardından Bizans’ta tahta geçen VII.Mikhail Dukas, Diyojen’in imzaladığı antlaşmayı kabul etmemiştir. Bunu duyan Alparslan kendisine bağlı ordusuna ve Türk Beylerine Anadolu’nun alınması emrini vermiştir ayrıca bu emrin içinde hangi yeri , kim alırsa o yerin; alan kişiye ait olacağı da vardır. Bu nedenle komutanlar ve Türk beyleri var güçleri ile Anadolu’ya saldırmaya başlamıştır.Abbasi döneminde duran Türk akınları, büyük bir şiddetle tekrar başlamıştır. Bu akınların sonucunda Anadolu ele geçirilmiştir ve Türk yurdu haline gelmiştir.
Malazgirt Savaşı’nın Önemi Nedir?
Malazgirt Savaşı sonrasında Türkler, Anadolu’ya girmeye başlamıştır. Klasik tabir ile; Anadolu’nun kapıları Türkler’e açılmıştır. Eğer, şu an Türkiye varsa bunun en temelinde Malazgirt Savaşı vardır.